26 februari 2010 door Suzan Put

Kiezen sealen bij een gaaf melkgebit? (4½ jr)

Tot mijn spijt en schaamte bleek onze zoon op 5-jarige leeftijd al meerdere gaatjes te hebben. De tandarts vulde ze, en heeft daarnaast voor alle zekerheid zijn kiezen geseald. Dat leek me logisch, gezien de toestand van zijn gebit.

Onze dochter, nu 4½ jaar, heeft een gaaf gebit (tot onze opluchting). Wel zei de tandarts dat haar kiezen diepe groeven hebben, en hij stelde voor om ze ook te sealen.

Omdat ik 'sealen' niet van vroeger ken (als kind is mijn gebit, net als dat van onze zoon, meerdere malen behandeld), en omdat haar gebit gaaf is, twijfel ik erover wat ik moet doen.

Ik heb her en der rondgevraagd, maar in plaats van een eensluidend antwoord hoor ik tegenstrijdige geluiden:

  • volgens onze tandarts worden de kiezen door sealen beter beschermd;
  • van andere ouders hoor ik dat er bij het sealen gaatjes kunnen ontstaan (onder de seal, of op de grens tussen het glazuur en de seal) die niet of te laat ontdekt worden;
  • ook hoorde ik dat sealen alleen zin heeft bij het blijvende gebit, dus niet op de leeftijd van 4½ jaar (als de kiezen nog melkkiezen zijn).

Omdat we op advies van de tandarts elektrisch poetsen (waarbij ik volgens mij ook de diepe groeven in haar kiesjes goed bereik), en omdat ik tevens het aantal eetmomenten gereduceerd heb (ook na het lezen van de antwoorden van uw tandartsen op de vragen van enkele weken terug), denk ik dat de kans op gaatjes in de kiezen van onze kleuterdochter minimaal is.

Ik denk dus ik dat ik haar kiezen op dit moment niet zou willen laten sealen. Maar toch die twijfel. Wat is wijs?

Antwoord

Om uw vraag te kunnen beantwoorden zal ik eerst iets vertellen over sealen in het algemeen, en met name over sealen bij blijvende kiezen omdat daar de diepste groeven in zitten.

In blijvende kiezen zitten diepe groeven in het kauwvlak, en in die groeven blijven al snel etensresten en plaque zitten. Die diepe groeven zijn moeilijk te poetsen, ook met een elektrische tandenborstel, omdat de diepste delen al snel smaller zijn dan de dikte van een borstelhaar. Die diepe groeven zijn dus de eerste plaatsen waar gaatjes zullen ontstaan.

Door de diepe groeven te sealen (dat is: opvullen met een dunne kunststof laklaag) worden die kiezen makkelijker te poetsen en zullen er daardoor minder snel gaatjes ontstaan.

Natuurlijk is het wel zaak om voorafgaand aan het sealen te controleren of er niet al een gaatje ontstaan is. Waarschijnlijk zijn daar de zorgen van uw collega-ouders uit verklaarbaar, omdat het nog lang niet makkelijk is om zo'n beginnend gaatje te ontdekken.

Rond de leeftijd van 6 jaar, als de eerste blijvende kiezen doorbreken, is het tijd om controle-foto's te maken om te kijken of er geen gaatjes zitten. Daarnaast is het verstandig om die groeven – als er twijfel is, of als er al een kleine verkleuring zichtbaar is – een heel klein beetje open te slijpen, voordat de laklaag wordt aangebracht. Vaak ontdek je als tandarts dan toch al een (klein) gaatje, wat dan ook meteen gevuld kan worden.

Andere nadelen van het sealen zijn er niet.

Sealen in het melkgebit doe ik ook wel, ondanks het feit dat daar de groeven (meestal, maar niet altijd!) minder diep zijn. Bijvoorbeeld als er erg veel kans is op het ontstaan van gaatjes, of als er meerdere behandelingen nodig zijn en ik eerst met een kind wil oefenen. Bij wijze van 'instapbehandeling', zeg maar.

Wat uw eigen situatie betreft: uw tandarts heeft zijn advies niet voor niets gegeven. In dit geval: vanwege het feit dat er diepe groeven in de melkkiezen van uw dochtertje zitten. Ik zie dan ook geen reden om dit advies niet op te volgen.