Ben jij eigenlijk voorbereid op het ouderschap en je baby? Dit kun je doen

3 november 2008 door Nanny Gortzak

Kun je borstvoeding geven als je ernstig eczeem hebt?

Ik ben nu bijna 30 weken zwanger. Al vanaf mijn babytijd heb ik ernstige eczeem gehad, waar ik nog steeds niet van af ben. Nu heb ik door het gekrab wondjes op mijn tepels. Het bloedt en er komt al jaren veel vocht uit. Als ik wakker word, plakt het op mijn pyjama en moet ik mijn huid van de stof af trekken.

Ik smeer verder niks op mijn tepels omdat ik weet dat dat schadelijk kan zijn.

Kunt u mij adviseren wat ik moet doen?

Antwoord

Om te beginnen is het belangrijk om te weten dat borstvoeding geven sowieso goed is voor uw toekomstige baby, ondanks het feit dat u zelf zo'n last van eczeem heeft. Mocht uw baby er ook gevoelig voor blijken (en die kans bestaat, omdat er een erfelijke component in zit), dan kan de borstvoeding ertoe bijdragen tot het in ieder geval later optreedt en/of zich minder heftig zal uiten dan zónder borstvoeding.

Verder lijkt het mij verstandig dat u nu al, tijdens de zwangerschap, gaat overleggen met uw huidarts (die u ongetwijfeld zult hebben) wat de mogelijkheden zijn van behandeling, zowel nu als na de bevalling, om het eczeem op de tepels zo beperkt mogelijk te houden.

Zalf op de tepels

Misschien schrijft de huidarts een zalf voor. Bedenk dan wel dat in het algemeen wordt afgeraden om zalf op de tepels te smeren bij het geven van borstvoeding. Het zou alleen kunnen als het om zeer zuivere lanoline gaat, of als de zalf afgewassen wordt voor het voeden.

Een andere mogelijkheid is om de zalf net na het voeden aan te brengen. Dan is hij bij de volgende voeding grotendeels opgenomen via de huid en zal de blootstelling aan de baby tijdens het voeden minimaal zijn.

Overigens ben ik wel benieuwd wat uw arts van dit probleem zegt. Het is duidelijk dat u er erg veel last van heeft en het is niet uitgesloten dat het na de bevalling nog erger wordt. Ik zou daarom zeker alle mogelijke behandelingen nagaan en bespreken wat er te doen valt aan uw probleem, het liefst in samenspraak met een lactatiekundige.

Water druppelen

U vertelde dat uw pyjama tijdens het slapen aan uw tepels vastplakt. Misschien dat u dan baat heeft bij een trucje dat voedende moeders met kapotte tepels soms toepassen, om vastgeplakte borstkompressen los te krijgen voor het voeden. Ze druppelen er dan wat water op, zodat de kompressen makkelijker van de huid loslaten. U zou dit kunnen proberen om ervoor te zorgen dat de huid minder beschadigd raakt, en zo beter kan helen.

Ook bestaan er hydrogel-verbanden waarmee goede resultaten worden geboekt bij de genezing van wonden op tepels. Mocht u dit zelf willen uitproberen, let dan wel goed op of uw huid niet gevoelig reageert op de ingrediënten van de gel. Is dat het geval, dan meteen ermee stoppen natuurlijk.

Driecomponenten-crème

Jack Newman, een Canadees kinderarts, raadt bij moeilijke en langdurige problemen, of bij problemen zonder bekende oorzaak, nogal eens aan om All Purpose Nipple Ointment toe te passen. Dat is een 'driecomponenten-crème', bestaande uit: een antischimmelmiddel, een antibacterieel middel, en een hormoon tegen jeuk en eczeem. Veel vrouwen hebben baat bij deze drieledige aanpak, al wordt meestal nooit duidelijk welke van de drie stofjes nu eigenlijk geholpen heeft.

Een lactatiekundige kan u hier meer over vertellen. Overigens kan die alleen maar informatie geven en niet voorschrijven. Dat laatste is voorbehouden aan artsen.

Kolven

Mocht het nodig zijn om te gaan kolven, zorg dan dat u een goede kolf heeft, met de juiste maat borstschelpen. Laat u daarbij adviseren door een lactatiekundige!

En als het eenmaal zo ver is, start dan zo voorzichtig mogelijk:

  • maak uw borsten eerst vochtig met schoon water, of gebruik gezuiverde lanoline die speciaal geschikt voor de borst (als water uw borsten te veel uitdroogt);
  • de kolf moet aanvankelijk op een zo laag mogelijke stand gebruikt worden. Vervolgens kunt u heel voorzichtig de zuigkracht opvoeren, maar het mag nooit pijn doen;
  • ook is het voor u handig om met de hand te leren kolven. Een lactatiekundige kan u leren hoe u dat doet. In ieder geval mogen de vingers niet over de huid glijden, om schade aan de tepels te voorkomen.

Multidisciplinaire begeleiding

Het probleem dat u beschreef, is geen specifiek voedingsprobleem. Dat betekent dat er 'multidisciplinaire' begeleiding nodig is, door verschillende professionals die allemaal hun eigen deskundigheid inbrengen. Denk aan: de huidarts, de apotheek, en een lactatiekundige. Ook moeten die allemaal goed samenwerken (of in ieder geval weten wat de anderen doen).

Namen en adressen van lactatiekundigen bij u in de buurt vindt u als volgt:

Vóór de bevalling kan de lactatiekundige al met u doornemen hoe u de baby goed kunt aanleggen. Goed aanleggen is altijd belangrijk, maar zeker wanneer er bij voorbaat al sprake is van tepelproblemen kun je je weinig missers veroorloven. Ook is het zinvol om nu al de juiste deskundigen in te schakelen die mogelijk een oplossing weten voor uw eczeem, zodat u straks de borstvoeding en/of het kolven goed kunt opstarten met zo min mogelijk klachten.

Succes ermee!