23 april 2010 door Nadia Eversteijn

Optimaal Nederlands en Frans leren op een immersie-school? (20 mnd)

Onze dochter Lana is 20 maanden oud en wordt door ons beiden in het Nederlands opgevoed. Wijzelf hebben een behoorlijke kennis van het Frans maar praten dit weinig met haar gezien de zekerheid van het aanleren van taalfouten. Onze Franstalige babysit komt 1 maal per week 2 uur, en speelt, praat en zingt met haar enkel in het Frans.

Ons opvoedingsidee bestaat erin om het Nederlands zeker als basistaal mee te geven maar haar ook maximaal het Frans te laten aanleren, zodat ze een sterke taalbagage ontwikkelt en later vlotter is in beide talen.

We hebben de taalkundige luxe om woonachtig te zijn in het Franstalige gedeelte van België, waar immersie-scholen bestaan en waar naast de basistaal Frans, de Nederlandse doeltaal wordt aangeleerd. [Een immersie-school is een school waar je wordt 'ondergedompeld' in een andere taal - red.]

Wij hebben de intentie om haar naar zo'n school te laten gaan om haar onder te dompelen in het Frans en haar beide talen van kleins af aan te laten onderwijzen (1e en 2e kleuterklas 100% Frans, 3e kleuterklas tot 3e leerjaar 75% Nederlands).

Onze vragen:

  • Hoe verwerken kleuters onderdompeling in een vrijwel totaal vreemde taal?
  • Zal Lana aan het einde van de kleuterklas en/of haar 3e leerjaar voldoende taalbagage hebben om verder te gaan op een Nederlandstalige school (als dat een betere school is)?
  • Is het zinvoller om haar vanaf de kleuterleeftijd direct naar een Nederlandstalige school te laten gaan met beperkt Franstalig privé-avondonderwijs tot het 5e leerjaar (Franse lessen zijn dan verplicht op Vlaamse scholen) en met Franstalige ontspanningsactiviteiten in het weekend?
  • Kent u de modaliteiten om te kunnen switchen van een immersie-school naar een volledig Nederlandstalige school?

Antwoord

Uw streven om uw dochter van jongs af aan twee talen mee te geven is mooi, maar ik denk dat u een ander streven voorrang moet geven. Namelijk om haar niet te overbelasten.

Jonge kinderen hebben veel tijd en rust nodig om datgene wat ze geleerd hebben, te kunnen verwerken. Zo is aangetoond dat de dingen die ze overdag geleerd hebben, pas echt goed beklijft na een nacht slapen. Een hele dag school is erg vermoeiend voor een kleuter; daar past mijns inziens geen privé-avondonderwijs meer achteraan.

Bovendien kunnen kinderen met gemak twee (of meer) talen verwerven, op voorwaarde dat dat op een spontane, speelse en vooral natuurlijke manier gebeurt. Daarom is een Franstalige babysit wel een goed idee, en Franstalige ontspanningsactiviteiten in het weekend ook. Mits die activiteiten moeten dan ook echt ontspannend zijn. Dus liever vrij spelen met Franstalige vriendjes en vriendinnetjes, dan op allemaal verschillende clubjes.

Immersie-school

Wat de immersie-school betreft: als ik goed op de hoogte ben, is die eigenlijk bedoeld voor kinderen die van huis uit Franstalig zijn. Het idee is om hen vanaf het 3e leerjaar langzaam aan het Nederlands te laten wennen.

Uw dochter is echter van huis uit Nederlandstalig. Als u haar laat onderdompelen in het Frans, overkomt haar (gedeeltelijk) hetzelfde als een kind dat emigreert. Dat is niet onmogelijk, maar wel een behoorlijk pittige ervaring voor een kind.

Hoe een kind daarop reageert, hangt vooral af van zijn of haar karakter, maar natuurlijk ook van het begrip van de omgeving. Gemiddeld hebben kinderen in een nieuwe taalomgeving een jaar nodig voordat ze voldoende luister- en spreekvaardigheden hebben verworven om in de nieuwe taal te kunnen communiceren.

Niet handig

Het zou niet handig zijn om uw dochter na 2 of 3 jaar weer van de immersie-school af te halen:

  • ten eerste omdat jonge kinderen een nieuwe taal niet alleen snel verwerven, maar ook snel weer vergeten. Haar inspanningen op de immersie-school zouden dan min of meer voor niets zijn geweest;
  • ten tweede omdat het onnodig belastend voor uw dochter is om afscheid te moeten nemen van de vriendjes en vriendinnetjes die ze tegen die tijd gemaakt heeft, om vervolgens weer helemaal opnieuw aan een nieuwe schoolomgeving te moeten wennen.

U kunt dus beter helemaal voor de immersie-school kiezen, of er juist helemaal niet voor kiezen. Liever niet iets daar tussenin, en zeker niet met aanvullend avondonderwijs.