1 april 2005 door Nanny Gortzak

Wat doe ik aan die harde knobbels in mijn borsten? (2 wkn)

Mijn dochtertje is nu 2 weken oud. De borstvoeding verliep erg problematisch. Ik had veel tepelkloven en een borstontsteking aan beide borsten. De ontstekingen zijn behandeld met penicilline.

Na twee weken was bij mij de energie helemaal op. Op advies van de kraamhulp geef ik daarom nu twee voedingen met kunstvoeding.

Dit verloopt prima, alleen krijg ik nu op beide borsten een harde knobbel. Ik probeer de knobbels wel weg te masseren, maar ze blijven. Ze zijn niet rood, maar wel pijnlijk. Wat kan ik hieraan doen? En moet ik er wel wat aan doen?

Antwoord

Gezien uw voorgeschiedenis, met tepelkloven en borstontstekingen, raad ik u dringend aan om de knobbels nader te laten onderzoeken door een arts. Ze kunnen zowel veroorzaakt zijn door de tepelkloven als door de borstontstekingen; in beide gevallen kan er een bacteriële besmetting hebben plaatsgevonden. Als dit niet goed geneest, kan er een abces ontstaan dat behandeld moet worden. Om dergelijke problemen uit te sluiten, is een bezoek aan uw arts noodzakelijk.

Er kan echter ook iets anders aan de hand zijn. Omdat u twee voedingen heeft vervangen door flesvoeding, kan het zijn dat uw borsten de overtollige melk niet kwijt kunnen. Er kunnen dan melkkanalen verstopt raken, met – opnieuw – een borstontsteking als mogelijk gevolg, plus het risico op een abces.

Korte termijn

Wat u op korte termijn kunt doen, is door middel van warme, vochtige kompressen op de borst in combinatie met massage of kolven, proberen of de knobbels weg gaan.

Ook moet u ervoor zorgen dat uw borsten niet overvol raken. U kunt dat bijvoorbeeld doen door tussen de voedingen de ergste spanning van de borst te kolven (u kunt deze melk gewoon aan uw dochter geven).

De overstap op twee voedingen met flesvoeding is erg snel gegaan. Borsten hebben altijd wat tijd nodig om te wennen aan een geringere afname van melk. Meestal duurt het even voor de melkproductie hierop afgestemd is. Tot die tijd is kolven nodig om klachten te voorkomen.

Aanleggen

Ik denk ook dat het verstandig is om een afspraak te maken met een lactatiekundige. De tepelkloven en de borstontstekingen zouden namelijk heel goed kunnen wijzen op een probleem met aanleggen en daardoor het leegdrinken van de borst.

Zo'n drinkprobleem kan leiden tot verstoppingen, knobbels in de borst en uiteindelijk tot borstontstekingen of zelfs abcessen. Soms zijn kleine aanwijzingen echter al voldoende om verder probleemloos te voeden.

Een tip tot slot

Voor uzelf is het een gepasseerd station, maar voor alle andere moeders met tepelkloven etc. heb ik het klemmende advies om zeer voorzichtig te zijn met het plotseling vervangen van borstvoeding door kunstvoeding, als de melkproductie goed is. Het hier beschreven geval laat zien hoe gevaarlijk dat kan zijn. Dit soort problemen kan voorkomen worden door te kolven en de afgekolfde melk via de fles aan te bieden. Ook hoop ik natuurlijk dat kraamverzorgenden, CB-medewerkers, etc. dit advies ter harte nemen...