Een kind dat meer aandacht dan gemiddeld vraagt
Onze zoon van 11 is de oudste van onze 3 kinderen.
Waar zijn zusje en broertje redelijk makkelijk door het leven rollen, is dat voor hem niet altijd vanzelfsprekend. Hij kan niet goed tegen veel prikkels, dus het is voor hem continue de balans zoeken. Te weinig prikkels en uitdaging is ook niet goed - hij heeft de neiging moeilijke situaties uit de weg te gaan - uiteindelijk is dat voor zijn zelfvertrouwen niet goed. Sociaal gaat alles ook wat minder soepel; het is een schat van een jongen, slim, grappig, maar ook gevoelig, en in grote groepen gaat het niet altijd goed (teveel prikkels).
Motorisch is hij niet de sterkste, geen probleem, maar ook bij sporten moet hij meer moeite doen om aangehaakt te blijven.
Verder is hij 11, beginnend aan het puberen, dus dat begint nu ook.
Al met al kost het best wat moeite en denkwerk om te zorgen dat hij goed op zijn plaats is. En hebben we daar, omdat hij ouder wordt, ook steeds minder invloed op. Wij kunnen en willen met hem meedenken, maar de uitvoering ligt steeds meer bij hem.
Ik en mijn man doen het graag, maar in alle eerlijkheid vind ik het ook heel vermoeiend. En is het ook zaak om te letten dat de aandacht voor mijn zoon niet ten koste gaat van de aandacht voor zijn broer en zus.
Tegelijkertijd besef ik me ook dat hij ook zijn best doet, en hij het ook niet kan helpen dat alles wat lastiger gaat. En dat hij uiteraard ook heel veel dingen heeft die goed gaan en waar hij goed in is.
Positief is ook dat mijn man en ik goed op een lijn zitten. School denkt ook mee, dus dat is fijn.
Mijn vraag is aan jullie: zitten meer mensen in dezelfde situatie en hoe ga je ermee om? Is het herkenbaar dat ik wel eens klaar mee ben (terwijl ik weet dat dat niet fair is naar hem). Wat doen jullie dan en wat helpt jullie om te zorgen dat je zelf ook voldoende energie en vertrouwen houdt?
-
Ook ik heb de ervaring met mijn oudste, die kan echt heel erg intensief zijn. Wanneer zij boos kijkt kan de jongste al in haar schulp kruipen.
Bij vlagen heel vermoeiend, merk met name in de avonden. Ik kan veel hebben, maar gedoe in de avonden trek ik heel slecht. Ben alleenstaand, dus er valt ook niet heel veel te delen, op te splitsen of te ontsnappen. Eerder ging ze nog naar haar vader en hoewel hij haar gedrag verergerde, was dat wel altijd een moment van rust voor mij.
Als er mogelijkheid is om te splitsen doe ik dat, is de jongste spelen, ga ik met de oudste even op pad, even iets samen doen. En andersom. Jongste kan daar echt van genieten.
Ik moet wel bekennen dat ik het met jongste makkelijker vind, ook die uitstapjes. Ik denk dat het heel normaal is dat je soms tegen het plafon vliegt. Soms is het niet anders en moet je maar het beste er van maken.
Evaluna schreef op 31-05-2023 om 15:58:
Ook ik heb de ervaring met mijn oudste, die kan echt heel erg intensief zijn. Wanneer zij boos kijkt kan de jongste al in haar schulp kruipen.
Bij vlagen heel vermoeiend, merk met name in de avonden. Ik kan veel hebben, maar gedoe in de avonden trek ik heel slecht. Ben alleenstaand, dus er valt ook niet heel veel te delen, op te splitsen of te ontsnappen. Eerder ging ze nog naar haar vader en hoewel hij haar gedrag verergerde, was dat wel altijd een moment van rust voor mij.
Als er mogelijkheid is om te splitsen doe ik dat, is de jongste spelen, ga ik met de oudste even op pad, even iets samen doen. En andersom. Jongste kan daar echt van genieten.
Ik moet wel bekennen dat ik het met jongste makkelijker vind, ook die uitstapjes. Ik denk dat het heel normaal is dat je soms tegen het plafon vliegt. Soms is het niet anders en moet je maar het beste er van maken.
Klopt, het is niet anders. Maar dan is het nog steeds reuze vermoeiend soms. De avonden zijn herkenbaar. Na een lange dag werken ben ik ook moe en moet ik er enorm op letten om niet te snel geirriteerd te zijn. Voor mij zijn dan teveel prikkels ook niet fijn. Wat dat betreft lijken mijn zoon en ik ook weer op elkaar 
Af en toe tijd voor mezelf (en voor mij en mijn man, en de andere 2 kinderen) is inderdaad belangrijk. Werken voelt voor mij ook als tijd voor mezelf. En relativeren, humor gebruiken en af en toe bellen met een vriendin die kinderen heeft met vergelijkbare uitdagingen helpt ook.
Stormvogel schreef op 31-05-2023 om 15:50:
[..]
Ik snap wat je zegt. Het is inderdaad goed dat hij mag zijn wie hij is, en van falen leer je. Wij proberen dat ook steeds meer toe te passen - hij is geen klein kind meer. Komt hij te laat bij zijn training? Dan hoort hij het wel van de trainer. Wij gaan hem niet meer achter de broek aanzitten en checken of hij alles heeft. Meer eigen verantwoordelijkheid, daar leer je van en groei je van.
Aan de andere kant is het toch echt wel zo dat het voor hem lastiger is om zijn draai te vinden. Een schoolreisje is niet zomaar iets leuks maar kan ook een bron van gedoe zijn. Wat doen we bij teveel prikkels? Kan hij zelf een groepje vormen...?
We proberen uit te gaan van wat hij wel kan, en daar de focus op te leggen. Hij hoeft niet hetzelfde te zijn als een ander. Maar waar het mij om gaat is dat hij gelukkig is. Als het voor hem geen probleem is om haast nooit te spelen, dan is het ok. Maar hij vindt het wel een probleem en heeft graag meer sociaal contact (zo maar even een voorbeeld).
Je schrijft: ik was ook zo'n 'probleemkind' (de haakjes want het klinkt alsof het probleem bij het kind ligt...dat is natuurlijk niet zo). Heb jij inmiddels je draai gevonden? Ik hoop het.
Ik hoop dat dat bij onze zoon ook zo zal zijn. We hebben goede hoop dat de middelbare school een positief effect heeft: wat meer gelijkgestemden en even loskomen van de vaste groepjes en patronen op de basisschool.
Mijn ouders dachten dat ik een probleemkind was, omdat ik niet zo makkelijk meekwam als mijn zussen en ik juist geen aandacht vroeg. Wat ze niet zagen was dat ik op andere vlakken juist beter functioneerde en dat ze mij beter mijn eigen gang konden laten gaan. Het mijzelf mogen zijn met alle goede en minder goede dingen die bij mij hoorden heb ik heel erg gemist. Ik moest thuis en op school voldoen aan een bepaald plaatje. Dat kon ik niet omdat dat niet bij mij hoorde. Vwb de prikkels: daar heb ik nog steeds heel veel last van. Als ik me moet bevinden in een groep vind ik het nog steeds lastig om daarmee om te gaan. Gezien de 'training' die ik op dat vlak heb gehad lukt het me prima. Uiteindelijk heb ik de nodige diploma's gehaald (niet zonder slag of stoot, dat lag niet aan mijn intellectuele capaciteiten maar meer aan de hekel die ik had aan school.) Nu werk ik al jaren in een baan die eigenlijk onder mijn niveau is, maar daardoor gaat het me wel makkelijk af.
Poezie schreef op 31-05-2023 om 16:59:
[..]
Mijn ouders dachten dat ik een probleemkind was, omdat ik niet zo makkelijk meekwam als mijn zussen en ik juist geen aandacht vroeg. Wat ze niet zagen was dat ik op andere vlakken juist beter functioneerde en dat ze mij beter mijn eigen gang konden laten gaan. Het mijzelf mogen zijn met alle goede en minder goede dingen die bij mij hoorden heb ik heel erg gemist. Ik moest thuis en op school voldoen aan een bepaald plaatje. Dat kon ik niet omdat dat niet bij mij hoorde. Vwb de prikkels: daar heb ik nog steeds heel veel last van. Als ik me moet bevinden in een groep vind ik het nog steeds lastig om daarmee om te gaan. Gezien de 'training' die ik op dat vlak heb gehad lukt het me prima. Uiteindelijk heb ik de nodige diploma's gehaald (niet zonder slag of stoot, dat lag niet aan mijn intellectuele capaciteiten maar meer aan de hekel die ik had aan school.) Nu werk ik al jaren in een baan die eigenlijk onder mijn niveau is, maar daardoor gaat het me wel makkelijk af.
Het lijkt mij erg vermoeiend om te moeten voldoen aan een plaatje wat niet bij je hoort (wat niet aansluit bij jouw talenten en wat je ook helemaal niet wil). Jezelf zijn, mogen zijn is belangrijk, dat je geaccepteerd wordt om wie je bent en dat dat ok is.
Dat is ook wat we bij onze zoon doen en willen doen, maar soms is dat lastig - ook omdat ik merk dat ik ZELF een bepaald beeld heb van hoe hij zou moeten zijn. Dat loslaten en accepteren is dan iets waar ik zelf nog iets te leren heb. Een kind hebben is wat dat betreft een grote spiegel voor je eigen gedrag en aannames.
Tot slot: je mag trots op jezelf zijn dat je je diplom'as hebt gehaald en een baan hebt. Is het echt onder je niveau? Misschien dat je qua IQ meer kan, maar een baan geeft op zociaal vlak ook veel prikkels. Daar moet je ook energie voor hebben.
Wat ik bedoel, wees trots op wat je hebt bereikt en doe je zelf niet te kort
Stormvogel schreef op 31-05-2023 om 17:10:
[..]
Het lijkt mij erg vermoeiend om te moeten voldoen aan een plaatje wat niet bij je hoort (wat niet aansluit bij jouw talenten en wat je ook helemaal niet wil). Jezelf zijn, mogen zijn is belangrijk, dat je geaccepteerd wordt om wie je bent en dat dat ok is.
Dat is ook wat we bij onze zoon doen en willen doen, maar soms is dat lastig - ook omdat ik merk dat ik ZELF een bepaald beeld heb van hoe hij zou moeten zijn. Dat loslaten en accepteren is dan iets waar ik zelf nog iets te leren heb. Een kind hebben is wat dat betreft een grote spiegel voor je eigen gedrag en aannames.
Tot slot: je mag trots op jezelf zijn dat je je diplom'as hebt gehaald en een baan hebt. Is het echt onder je niveau? Misschien dat je qua IQ meer kan, maar een baan geeft op zociaal vlak ook veel prikkels. Daar moet je ook energie voor hebben.
Wat ik bedoel, wees trots op wat je hebt bereikt en doe je zelf niet te kort
Wat een mooie post Ik denk echt dat je snapt wat ik bedoel te zeggen! Zowel mijn ouders als jij zijn fijne ouders, en goed dat je probeert om het los te laten.
Vwb die baan: ik ben secretaresse, dat is op sociaal vlak niet echt de makkelijkste baan . Gelukkig kan ik het als een uitdaging zien, juist doordat het werk zelf mij heel makkelijk af gaat. Wat mij nog steeds vooral helpt is als men mij de dingen op mijn eigen manier laat doen. En dat is altijd anders dan dat een ander het zou doen maar niet slechter.
Flexibiliteit en ouderschap
Hier hebben beide kinderen dyslexie in die mate dat ik hen heel wat begeleid heb.
De oudste liet zich dat makkelijk gebeuren en was ook een gemakkelijke puber en heeft er uit gehaald wat haalbaar was. De jongste begon te puberen wat best wat strijd gaf. Met name met mij omdat een jongen zich graag afzet tegen zijn moeder. Man heeft toen op mijn verzoek het huiswerk van de middelbare school naar zich toe getrokken zodat ik meer lucht kreeg. Maar dit was wel slikken. Dit kind is wel in één keer geslaagd en ging daarna een eigen carrière in. Ik heb best veel bewondering voor hem omdat hij als leerling geen gemakkelijke tijd heeft gekend.
Als ouder, wens je je kind een goede basis voor de toekomst en een social network. In de tijd dat kinderen gaan puberen merk je als ouder dat je flexibel dient om te gaan met wat je wenst.
Zelf ben ik al blij dat ze uit de buurt van café’s en drugs gebleven zijn.
Zie je kind als een kind en plak hem geen stempel op. Geef hem de liefde die hij nodig heeft; als hij wel vaart met 1:1 activiteiten met zijn vader, so be it. Zoals een juf eens zei: kinderen zijn geen robotjes die, gelijk aan anderen, binnen de lijntjes dienen te schrijven.
Ook hier nogal arbeidsintensieve kinderen, eentje pleeg en eentje geadopteerd. De oudste is 16 en heeft adhd. Open, extravert, enthousiast, puur en een hart van goud, maar ook impulsief, slecht lerend van ervaringen uit het verleden, eigenwijs en een talent om in de problemen te raken. Ik vind het soms een feestje om deze knul op te voeden en soms word ik er heel erg moe van 😂🙈
Jongste van 14 heeft hechtingsproblemen. Niet heel ernstig maar wel continu aanwezig in haar relatie met ons en anderen. Soms meer op de voorgrond, soms meer op de achtergrond. Door haar problematiek vind ik het met haar eerlijk gezegd vaker lastig dan leuk. Het is gewoon keihard werken, al jarenlang en ze geeft weinig terug. Of nou ja, dat is onzin natuurlijk. Ze geeft wat ze kan en het is heel fijn om te zien dat dat telkens een beetje meer is. Maar ze neemt veel meer dan ze kan geven en dat zuigt me soms wel een beetje leeg. Zeker als ze wat minder lekker in haar vel zit (want dan neemt haar ingewikkelde gedrag flink toe). Helaas… Hoop dat dat met de tijd nog wat beter in balans komt. Zien we namelijk héél langzaam ook wel gebeuren, maar dat proces is dus echt al jaren bezig. Ik merk dat ik van haar soms echt minder kan hebben. Probeer ik wel op te letten, is niet eerlijk namelijk. Maar is bij tijd en wijle echt lastig, kan haar enorm zat zijn op sommige momenten 😬
Ik neem zodra ze elders ‘onder de pannen zijn’ me-time door echt lekker iets te doen waar ik blij van word, wandelen met de hond, lezen, thee en taart met een vriendin… Huishouden en andere verplichtingen laat ik dan gewoon liggen 😇
Verder gaan man en ik beiden met enige regelmaat 1 of meer nachtjes voor onszelf weg: met vrienden/vriendinnen of helemaal alleen. Ook echt een aanrader!
Als kinderen moeilijk gedrag vertonen, hebben ze het vaak ook moeilijk. Ze vragen niet voor de lol veel aandacht. Ik was ook het zorgenkindje van mijn ouders. Ik heb nog een zus, maar die eiste haar plekje en haar aandacht wel op, hoewel ik voor mijn gevoel niet overmatig veel aandacht opeiste thuis. Het was meer dat mijn ouders zich druk maakten over allerlei dingen in mijn karakter die helemaal niet per definitie een probleem hoefden te zijn. Toch moet het ook voor haar niet altijd even makkelijk zijn geweest om op te groeien met een zus die een beetje 'anders' was zonder dat dat benoemd kon worden.
Ik denk dat een kind dat overal net een tandje harder voor moet werken gebaat is bij positieve bekrachtiging. Laat hem weten dat jullie trots zijn op hem en dat jullie zien dat hij er hard voor moet werken, maar dat wel telkens doet en dat dat bewonderenswaardig is.
En maak ook bewust ruimte voor elkaar en voor jullie andere kinderen. Geef hen de ruimte om aan te geven als ze zich niet gezien of gehoord voelen, dat ze ook aandacht willen. Kinderen begrijpen doorgaans best veel. Als je ze maar ziet. Voelen ze zich niet gezien, dan gaan ze zich afzetten, tegen dingen aanschoppen, op een negatieve manier aandacht opeisen of zich juist apatisch terugtrekken.
Onze dochter is 12 en zit in de brugklas. Sinds groep 6 weten we dat ze ASS (autisme) heeft, en daarvoor hadden we een vermoeden. Waar ze op de basisschool wel wat behoefte had aan structuur, maar ook nog wel redelijk makkelijk om kon gaan met veranderingen, is het nu heel erg pittig voor haar. Leswisselingen, docentwisselingen, vrije situaties zoals pauzes, wisselingen in het rooster, dan weer uitval, dan weer een andere gymzaal, dan weer een excursie of activiteit, toetsen die thuis geleerd moetenworden… het valt niet mee. In november viel ze echt helemaal uit. Langzaam is ze weer opgekrabbeld en nu zijn we weer redelijk op weg met behulp van therapie (PMT en CTG).
Waarmee ik zeggen wil: onderschat het ‘anders zijn’ niet. Het is niet ‘een probleemkind’, het is de omgeving die heel veel (en soms echt teveel) van het kind vraagt.
En tuurlijk, het vraagt ook heel veel van ouders. Iemand zei dat het voor ouders soms meer mantelzorg dan opvoeden is, en daar sluit ik me volledig bij aan.
Voorbeeld: Dochter heeft volgende week een excursie. Maar dat is in een andere stad (verder weg is spannend), een half uur met de bus (naast wie zit ik), met opdrachten die je maakt (wat moeten we doen), met een groepje (wie zit in het groepje en wie begeleidt het) en vrije tijd om nog even door de stad te lopen (onbespreekbaar, gaat ze sowieso niet doen). Dus ik heb nu met de mentor besproken dat school/juf een leuk groepje samenstelt en dat ze in de bus naast juf kan zitten. En ik haal haar op na de opdrachten. Dan hoeft ze niet door de stad te lopen of bij juf te blijven. Bovendien duurt het dan niet te lang, voor haar ook heel belangrijk. Kortom: het kan doorgaan!
Lizzyliz schreef op 01-06-2023 om 14:05:
Onze dochter is 12 en zit in de brugklas. Sinds groep 6 weten we dat ze ASS (autisme) heeft, en daarvoor hadden we een vermoeden. Waar ze op de basisschool wel wat behoefte had aan structuur, maar ook nog wel redelijk makkelijk om kon gaan met veranderingen, is het nu heel erg pittig voor haar. Leswisselingen, docentwisselingen, vrije situaties zoals pauzes, wisselingen in het rooster, dan weer uitval, dan weer een andere gymzaal, dan weer een excursie of activiteit, toetsen die thuis geleerd moetenworden… het valt niet mee. In november viel ze echt helemaal uit. Langzaam is ze weer opgekrabbeld en nu zijn we weer redelijk op weg met behulp van therapie (PMT en CTG).
Waarmee ik zeggen wil: onderschat het ‘anders zijn’ niet. Het is niet ‘een probleemkind’, het is de omgeving die heel veel (en soms echt teveel) van het kind vraagt.
En tuurlijk, het vraagt ook heel veel van ouders. Iemand zei dat het voor ouders soms meer mantelzorg dan opvoeden is, en daar sluit ik me volledig bij aan.
Hier zaten de kinderen op een middelbare vrije school. De leerlingen op een vrije school hebben in de eerste twee jaren wel les wisseling ( vakken van 70 minuten) maar ze blijven in dezelfde klas zitten want de docenten komen naar hen toe. Beleid van vrije school is dat leerlingen tot hun 14e jaar als ‘kind’ beschouwd worden. Ze krijgen dus meer tijd om te ‘groeien’ en te wennen aan het leven op een middelbare school. Pas vanaf klas 3 dienen ze van lokaal te veranderen en gaat het tempo wat omhoog.
Als ik terug denk naar mijn tijd op de middelbare school, denk ik met grote ergernis aan het verkassen van lokalen en aan het sjouwen van die zware boekentassen in de brugklassen en de vrees te laat te komen. Ik ben zodoende wel wat jaloers op mijn kinderen, die al dat geschuif en stress in de eerste jaren niet hebben hoeven meemaken.
Stormvogel schreef op 31-05-2023 om 11:39:
Bedankt voor jullie reacties tot zover.
Fijn, dat ik niet de enige ben die er af en toe klaar mee is, en ook bezig is met de balans te zoeken tussen stimuleren/coachen/ingrijpen, afstemmen met hockeycoaches, schooljuffen, strijd thuis etc, etc. Dus wat jij zegt Poekie.
Nu hij ouder wordt beseft hij zelf ook steeds meer dat het soms wat lastiger gaat dan bij anderen (laatst een huilbui omdat hij bijna nooit gevraagd wordt te spelen...ja, dat is ook niet leuk).
Verder herkenbaar wat jij schrijft Poekwiki over leren doorzetten, etc....wat een lange adem moet je daarvoor hebben.
Wat betreft hulp: we hebben zojuist een onderzoek met/naar hem afgerond. Hopelijk komen daar wat antwoorden uit. Mogelijk een label (autisme?), misschien ook niet. Het is mij om het even, zolang het maar richting geeft.
Verder denk ik dat de pubertijd een en ander wel versterkt. En is het ook fijn om te horen dat andere kinderen die vrij makkelijk zijn, gaan puberen en ook hetzelfde lastige gedrag hebben.
Opsplitsen en benoemen dat het soms lastig is, is een goed idee. Over een maand ga ik alleen met onze dochter een paar dagen weg en dat is goed en leuk. Dat gaan we ook met de jongste doen als hij wat ouder is.
Miijn man is onlangs met onze oudste een weekend weg geweest, voor hen heel leuk, en voor de achterblijvers (ik en onze zoon en dochter) ook fijn dat het rustiger was.
Ik zou juist niet benoemen dat je het lastig vindt, daar kun je hem beter niet mee belasten. Hij voelt zich al rot , en moet hij dan ook nog een schuldgevoel dragen dat hij jullie meer lastig valt dan de andere kids?
Waarom wil je hem op vanalles laten testen, war heeft voor jou de meerwaarde van dat label? Om specialistische zorg te krijgen of voor jezelf? Misschien is het gewoon een puber...
Koekie1980 schreef op 01-06-2023 om 23:05:
[..]
Ik zou juist niet benoemen dat je het lastig vindt, daar kun je hem beter niet mee belasten. Hij voelt zich al rot , en moet hij dan ook nog een schuldgevoel dragen dat hij jullie meer lastig valt dan de andere kids?
Waarom wil je hem op vanalles laten testen, war heeft voor jou de meerwaarde van dat label? Om specialistische zorg te krijgen of voor jezelf? Misschien is het gewoon een puber...
Ben het met het vetgedrukte wel eens. Hij zal zelf al ervaren dat het moeilijker is, zorg er dan voor dat hij ook geen schuldgevoel krijgt, want dat blijft kleven.
Hier slechts één kind, co-ouderschap, dus andere situatie. Stiefzoon heeft ass, laag zelfbeeld, laag zelfvertrouwen, en in het algemeen zorgen wij ervoor dat in onze week alles een vaste structuur heeft. Huiswerk, eten, opstaan, ... alles op vaste momenten.
Dat ontlast hem al een deel.
Daarnaast denk ik dat het belangrijk is om goed te sparren met je partner. Mijn partner neemt een groot deel van de ochtend voor zich, ikzelf zorg dat ze 's avonds altijd eten hebben en speel dan vaak met stiefzoon terwijl mijn partner tijd voor zichzelf heeft.
Met meerdere kinderen is deze situatie natuurlijk complexer.
Daar mijn stiefzoon in het buitengewoon onderwijs zit, ontmoeten wij ook ouders die tegen dezelfde problemen lopen, en daar wordt toch regelmatig gesproken over het internaat.
Het is misschien wat taboe, maar je moet ook aan de invloed op je andere kinderen denken.
@koekie1980:
Ik bedoel dat het belangrijk is om verdriet even te erkennen. Ja, ik snap dat het niet leuk is als je minder vaak gevraagd wordt.
Maar daarnaast benadruk ik ook dat het niet aan hem ligt, en herinner ik hem aan de dingen die wel goed gaan en de situaties waarin hij wel door een ander kind gevraagd is om iets leuks te doen. Gelukkig zijn die er ook.
Waarom testen? Nou, omdat dat helderheid kan geven. We lopen vanaf de kindertijd tegen bepaalde zaken aan. In het algemeen gaat op sociaal vlak moeizamer, is het belangrijk om de balans zoeken ivm teveel en te weinig belasting. Heel gevoelig, slim, ziet veel details. Verliest daardoor het overzicht, is niet flexibel bij veranderingen.
Natuurlijk begint hij nu te puberen en dat verklaart een deel. Maar daarnaast is het gewoon fijn wat meer helderheid te krijgen over de gebruiksaanwijzing van ons kind. En bijvoorbeeld te weten: dat het sociaal soms lastig is, in hoeverre kunnen we dat verklaren door zijn karakter, en in hoeverre door zijn klas en samenstelling daarvan.
Om op basis daarvan te weten wat wel werkt en wat niet, meer inzicht in talenten en ook helderheid wat we niet kunnen verwachten van hem. Want wij weten het soms ook niet
Bovendien kan het helpen in de keuze voor de middelbare school - structuur en rust is daarbij belangrijk. Stel dat hij een diagnose krijgt (echt geen idee of dat zo is), dan kan dat zorgen dat hij daarmee extra begeleiding of tijd krijgt (net zoals kinderen die dyslexie hebben). En krijgt hij het niet, dan is dat ook prima. Diagnose kan een middel zijn, maar is geen doel op zich.
