Lezen voor de lijst
Mijn zoon moet voor school boeken lezen uit lezen voor de lijst van de bibliotheek. Hij heeft zelf gezocht en gedaan en kwam vorig jaar weg met een boek van Harry Potter maar verder een boek dat leuk leek maar bleek over echtscheidingen te gaan en later nog een boek over de tweede wereldoorlog.
We proberen mee te zoeken naar boeken zonder al te veel ellende, gewoon een boek met een leuk thema. We hebben er een paar gevonden maar hebben ook een idee dat er misschien toch een addertje onder het gras vandaan komt want het kan toch niet zo zijn dat er toch een paar positieve leuke boeken tussen in de lijst staan met bijna alleen maar boeken over ellende. De volgende thema's komen echt vaak voor op de lijst, oorlog, vluchten, mishandeling, dood, ernstige ziekte, lbhq en nog een heleboel letters.
Ik wordt er gewoon verdrietig van wat voor literatuur onze jeugd wordt opgedrongen.
Decembermamma schreef op 13-10-2025 om 10:33:
Daar ben ik het dus helemaal mee eens! Maar het nadeel is dat als je bijvoorbeeld het aantal boeken ophoogt naar elke maand 1 zonder bijbehorende opdracht, dat er dan genoeg kinderen zijn die dat boek niet gaan lezen..
Tja, maar ondervang je dat door opdrachten te geven? Boekverslagen werden vroeger gekopieerd en doorgegeven, en nu doet ChatGPT het in 10 seconden voor je.
Ik ben zelf docent, zij het voor een heel andere doelgroep en over een ander vakgebied. Maar ik zie de motivatie doodslaan bij de zoveelste thuisopdracht voor in je portfolio. Ik probeer tijdens de les een vuur aan te steken, met alle manieren die ik kan verzinnen. Bij sommigen slaat dat aan, en bij sommigen niet. Maar dan heb ik al meer bereikt dan als ik ze allemaal het onderwerp tegen maak.
Bij het mondeling zal toch wel blijken of ze het boek hebben gelezen?
Mijn kameraad verwisselde het woordje perroquet met papegai en de leraar Frans vertelde hem dat hij dáárom dus niet alleen mijn Nederlandstalige uittreksel had moeten lezen.
We zijn beiden geslaagd, overigens.
leesplezier en leesvaardigheid zijn natuurlijk verschillende dingen. Meer lezen is niet altijd een betere leesvaardigheid. Daarvoor moet je met de tekst bezig zijn.
Ik snap dan weer wel dat de opdrachten niet altijd helpen, want al past het boek de opdracht kan je misschien weer niet liggen. Je zou het ook kunnen combineren met andere vakken misschien. Lees een boek over oorlog, bespreek in de geschiedenis les waarom jouw boek wel/niet waar is. Lees een boek over een ander land, vertel wat je geleerd hebt over het land (en waar het ligt) in de aardrijkskunde les.
Neweve schreef op 13-10-2025 om 12:01:
leesplezier en leesvaardigheid zijn natuurlijk verschillende dingen. Meer lezen is niet altijd een betere leesvaardigheid. Daarvoor moet je met de tekst bezig zijn.
Volgens dit artikel https://www.volkskrant.nl/wetenschap/het-gaat-belabberd-met-de-leesvaardigheid-in-nederland-hoe-kan-het-beter~b5d785f3/ is het leesonderwijs in Nederland te lang en te veel bezig geweest met "leesstrategieën". Het is een lang en uitgebreid artikel waarin veel deskundigen aan het woord komen, maar een deel ervan komt erop neer dat teveel schoolopdrachten gericht zijn op het toepassen van een paar trucjes. "herken de signaalwoorden" "haal de conclusie uit de tekst" dat soort dingen.
Dat kunnen leerlingen na een tijdje wel, maar het dieper begrip is dramatisch gedaald. Ik ben het met je eens dat het goed is om bezig te zijn met wat ze gelezen hebben, maar ik ben bang dat dat in het huidige onderwijsklimaat verschraalt tot een paar standaardvragen en -opdrachten.
" Ik ben het met je eens dat het goed is om bezig te zijn met wat ze gelezen hebben, maar ik ben bang dat dat in het huidige onderwijsklimaat verschraalt tot een paar standaardvragen en -opdrachten"
Ik vraag me af of dat komt omdat dat soort dingen makkelijk te toetsen zijn. Je kan natuurlijk ook in de klas een gesprek hebben over de tekst en daaruit dan afleiden of iemand die tekst daadwerkelijk begrepen heeft, maar ja, hoe druk je dat dan allemaal in cijfers uit die in het systeem passen?
Ginevra schreef op 13-10-2025 om 16:06:
[..]
Volgens dit artikel https://www.volkskrant.nl/wetenschap/het-gaat-belabberd-met-de-leesvaardigheid-in-nederland-hoe-kan-het-beter~b5d785f3/ is het leesonderwijs in Nederland te lang en te veel bezig geweest met "leesstrategieën". Het is een lang en uitgebreid artikel waarin veel deskundigen aan het woord komen, maar een deel ervan komt erop neer dat teveel schoolopdrachten gericht zijn op het toepassen van een paar trucjes. "herken de signaalwoorden" "haal de conclusie uit de tekst" dat soort dingen.
Dat kunnen leerlingen na een tijdje wel, maar het dieper begrip is dramatisch gedaald. Ik ben het met je eens dat het goed is om bezig te zijn met wat ze gelezen hebben, maar ik ben bang dat dat in het huidige onderwijsklimaat verschraalt tot een paar standaardvragen en -opdrachten.
Ja het examen Nederlands vond ik (15-20jaar geleden), al bedroevend. Kranten stukje lezen. En multiple choice vragen "Aan welk woord kan je zien dat de auteur het eens is."
Dat was geen begrijpend lezen of leuk lezen, dat was gewoon een trucje.
Temet schreef op 13-10-2025 om 16:34:
" Ik ben het met je eens dat het goed is om bezig te zijn met wat ze gelezen hebben, maar ik ben bang dat dat in het huidige onderwijsklimaat verschraalt tot een paar standaardvragen en -opdrachten"
Ik vraag me af of dat komt omdat dat soort dingen makkelijk te toetsen zijn. Je kan natuurlijk ook in de klas een gesprek hebben over de tekst en daaruit dan afleiden of iemand die tekst daadwerkelijk begrepen heeft, maar ja, hoe druk je dat dan allemaal in cijfers uit die in het systeem passen?
Hier krijgen ze geen cijfer, ze krijgen een zwaar onvoldoende, onvoldoende, voldoende of zeer goed.
Temet schreef op 13-10-2025 om 16:34:Ik vraag me af of dat komt omdat dat soort dingen makkelijk te toetsen zijn. Je kan natuurlijk ook in de klas een gesprek hebben over de tekst en daaruit dan afleiden of iemand die tekst daadwerkelijk begrepen heeft, maar ja, hoe druk je dat dan allemaal in cijfers uit die in het systeem passen?
Maar dat is in een notendop het hele probleem. en dat geldt net zo goed voor een systeem met voldoende/onvoldoende/goed maar dan iets versluierd.
Het moet allemaal beargumenteerd en verantwoord. Ik kan na duizenden beoordelingen prima een voldoende of onvoldoende geven op basis van ervaring zelfs als Pietje iets totaal anders doet dan Marietje. Maar dat past niet in het systeem, en leerlingen en ouders en de inspectie accepteren dat niet. Er moet een onderbouwing en meetbare verantwoording zijn. en dus moet er een standaard gemaakt worden.
En als je niet kunt/ mag meten wat belangrijk is, wordt belangrijk wat je kunt meten.
Ginevra schreef op 13-10-2025 om 21:43:
[..]
Maar dat is in een notendop het hele probleem. en dat geldt net zo goed voor een systeem met voldoende/onvoldoende/goed maar dan iets versluierd.
Het moet allemaal beargumenteerd en verantwoord. Ik kan na duizenden beoordelingen prima een voldoende of onvoldoende geven op basis van ervaring zelfs als Pietje iets totaal anders doet dan Marietje. Maar dat past niet in het systeem, en leerlingen en ouders en de inspectie accepteren dat niet. Er moet een onderbouwing en meetbare verantwoording zijn. en dus moet er een standaard gemaakt worden.
En als je niet kunt/ mag meten wat belangrijk is, wordt belangrijk wat je kunt meten.
Ja precies. We zijn als maatschappij verslaafd aan meten.
Poezenmeisje schreef op 11-10-2025 om 18:37:
Het nuttige van boekverslagen was dat ik ze kon verkopen voor 12,50 gulden.
Toen ik erachter kwam dat iemand mijn 5,25" floppy disc had gekopieerd nam ik wraak. <FORMAT A:>
Niet wetende dat er een toets op stond voor de volgende les. "Meneer, hij doet het niet". Dan zul je wel wat verkeerd doen. Hij heeft een kwartier peentjes zitten zweten voordat de leraar even kwam kijken wat er niet lukte.
Grappig, voor mij was 5.25" juist B:.
3.5" was A:.
Was ik dan net iets later?
Kinderen van nu zijn ook gewend aan snel en kort. Ze doen dus wel een ander soort vaardigheden op. Die worden alleen niet gemeten.
Wij hebben deze week toetsweek. Ik zei mijn brugklas dat ze een boek mee moesten nemen om na de toets te lezen of het boek uit de kast pakken dat ze bij Nederlands lezen.
Er waren vier leerlingen die een eigen boek mee hadden. Twee een echt leesboek, een een boek over vliegtuigen en een een stripboek. De rest koos voor het leesboek van school: de regels van drie. Die gaat er redelijk in.
Peaches schreef op 13-10-2025 om 23:02:
[..]
Grappig, voor mij was 5.25" juist B:.
3.5" was A:.
Was ik dan net iets later?
Dat ligt eraan hoe de sleuven waren ingedeeld, denk ik.
In 'mijn' begintijd (1983) waren er cassettebandjes en later 5,25" floppy discs. De 3,5" diskettes kwamen wat later. Sommige desktops hadden beide sleuven, eerst was het alleen 5,25".
Al dat meten = weten vanaf de geboorte, en zeker in het onderwijs...
Een varken wordt niet vetter als je het vaker weegt.
Gras groeit niet sneller als je eraan gaat trekken.
Poezenmeisje schreef op 14-10-2025 om 06:54:
Al dat meten = weten vanaf de geboorte, en zeker in het onderwijs...
Een varken wordt niet vetter als je het vaker weegt.
Gras groeit niet sneller als je eraan gaat trekken.
De vraag is ook of je alles objectief kunt meten. Je kunt de leerling letterlijk onder een meetlat zetten en zijn lengte meten. Als dat goed gedaan wordt en de leerling is 1.73 m dan staat dat vast.
Of de leerling een boek gelezen en begrepen heeft is veel moeilijker objectief vast te stellen. Als de leerling net even niet lekker in zijn vel zit geeft hij op de vraag: Wat vind je leuk aan dit boek? Net even een ander antwoord dan wanneer hij volmaakt gelukkig is, omdat hij verliefd is en het wederzijds blijkt te zijn.
De vraag of een boek leuk is/ leuke elementen bevat is sowieso niet objectief. Nee is dan ook een antwoord, eventueel vergezeld van argumenten.
Dat heb ik nog eens uitgelegd aan de docent van mijn kinderen op vwo. Prima dat zij een boek leuk vond en zeer geschikt voor de leerlingen in jaar 3, 4, 5 of 6. Zij kon aanvoeren waarom dit boek bij iedereen in de top 3 op de leeslijst zou moeten staan maar dan heeft mijn kind nog steeds het recht om het boek niet leuk te vinden en het buiten zijn top 3 te houden. Argumenten waarom een boek leuk/niet leuk is kunnen ook niet fout zijn dat is heel persoonlijk.
Bakblik schreef op 14-10-2025 om 07:39:
[..]
De vraag is ook of je alles objectief kunt meten. Je kunt de leerling letterlijk onder een meetlat zetten en zijn lengte meten. Als dat goed gedaan wordt en de leerling is 1.73 m dan staat dat vast.
Of de leerling een boek gelezen en begrepen heeft is veel moeilijker objectief vast te stellen. Als de leerling net even niet lekker in zijn vel zit geeft hij op de vraag: Wat vind je leuk aan dit boek? Net even een ander antwoord dan wanneer hij volmaakt gelukkig is, omdat hij verliefd is en het wederzijds blijkt te zijn.
De vraag of een boek leuk is/ leuke elementen bevat is sowieso niet objectief. Nee is dan ook een antwoord, eventueel vergezeld van argumenten.
Dat heb ik nog eens uitgelegd aan de docent van mijn kinderen op vwo. Prima dat zij een boek leuk vond en zeer geschikt voor de leerlingen in jaar 3, 4, 5 of 6. Zij kon aanvoeren waarom dit boek bij iedereen in de top 3 op de leeslijst zou moeten staan maar dan heeft mijn kind nog steeds het recht om het boek niet leuk te vinden en het buiten zijn top 3 te houden. Argumenten waarom een boek leuk/niet leuk is kunnen ook niet fout zijn dat is heel persoonlijk.
Ik zeg als docent ook altijd: het maakt mij niet uit of je het boek mooi vond of juist niet, als je het maar kan onderbouwen met argumenten. Je krijgt punten voor de argumentatie, en dat hoeft absoluut niet mijn mening te zijn. Sterker nog, als je het boek niet leuk vond en je weet waarom niet, kan ik je helpen om de volgende keer een hopelijk geschikter boek te vinden. Ik geef leerlingen naar aanleiding van dat soort meningopdrachten dus vaak boekentips. Win-win: ik zie of ze het argumenteren onder de knie hebben, zij krijgen een nieuwe boekentip.
Uiteraard hoop ik wel dat ze een boek mooi vonden, want niets is vervelender dan een stom boek moeten lezen. Ik moedig leerlingen dan ook vaak aan om niet tot het laatste moment te wachten met een boek te kiezen en lezen. Als dan blijkt dat ze het toch niets vinden, kunnen ze het wegleggen en een ander (hopelijk wel leuk) boek kiezen. Ik zeg zelf ook altijd dat ik het ook niet leuk vind om een stom boek te moeten lezen en dat ik daarom iets anders kies. In de praktijk volgen leerlingen dit voorbeeld helaas niet vaak, ze laten het vaak toch op het laatste moment aankomen (want het blijven pubers met nog zo veel meer aan hun hoofd).
