Schoonvader perikelen
Mijn schoonvader is net weduwnaar, wat erg genoeg is maar klaagt maar en klaagt maar.
Hij woont alleen in een grote gezinswoning. Wil daar perse niet weg. Hoewel er meerdere woonvormen zijn in onze gemeenten waar er onderling naar ouderen wordt omgekeken.
Zo klaagt hij dat hij geen traplift krijgt vergoed (terwijl dat nog helemaal niet nodig is), dat hij zelf zijn aangepaste badkamer heeft betaald dat hij zelf de schoonmaakster moet betalen! En hij klaagt dat ik het niet doe, want ik woon om de hoek en ik werk immers niet, ja want zzp-er telt niet). Maar dat heb ik van zijn zus gehoord.
En het erge is als je eens gezellig langskomt (of wil komen) heeft hij nooit tijd. En vervolgens zeurt hij tegen anderen dat wij er nooit zijn.
Hij belt voor elk wissewasje ons op omdat wij om de hoek wonen. Mijn schoonzussen wonen allebei een uur weg. En die hebben een echte kantoorbaan, dus geen tijd.
Zo belt hij dat er een brief moet worden gepost. Dan belt hij om half 5 en hij MOET vandaag op de bus (dus voor 5 uur).
Hij kan dit heel makkelijk zelf (lopen is goed voor hem). Of er moeten medicijnen gehaald (terwijl de apotheek ze kan bezorgen). Of de auto MOET nu gewassen. En die mag niet door de wasstraat want dat is slecht voor de lak (en kost geld).
Natuurlijk zeggen wij steeds nee. Maar nu pruilt de man dat hij door iedereen in de steek wordt gelaten.
Ja hij heeft een moeilijk karakter (daar zijn we het als kinderen wel over eens). Maar mijn hemel wat moet je met zo'n man?
Oja; hij zal nooit vragen hoe het met ons gaat. Dat valt vooral mijn schoonzussen (zijn dochters) erg zwaar.
Ik wil eigenlijk voorstellen dat we een keer met hem om tafel gaan zitten en dit gaan uitleggen. Maar dat ziet de rest niet zitten...
Jij niet!
Laten zijn eigen kinderen met hem om de tafel gaan zitten en niet de 'koude' kant.
Informeer desnoods voor de tijd bij de gemeente waar voor hij in aanmerking komt qua hulp ed (al heb je ook een eigen bijdrage voor huishoudelijke hulp en ja, soms is het goedkoper dat zelf te regelen).
Maar laat zijn eigen kinderen dit met hem bespreken. En als ze dan toch bij elkaar zitten..laat ze dan de boel verdelen qua hulp geven!
Zijn draai vinden.
Hij is net weduwnaar lees ik. De beste man voelt zich alleen en eenzaam na ( hoeveel?) jaar huwelijk. Hij belt om elk wissewasje, tja, dan komt er gezellig weer iemand.
Geef hem even de tijd om te wennen aan de situatie, doe wat je kan en wilt en laat wat echt niet lukt. Ik zou dat gesprek niet voeren, ook niet als eigen kind. De man zit midden in een rouwproces en dan zitten je kinderen subtiel of minder subtiel uit te leggen dat "het leven door gaat en dat hij niet zo moet zeuren." Want hoe liefdevol de mededeling ook wordt gebracht, het blijft kwetsend.
En natuurlijk wil hij nu zijn huis niet uit. Zijn vrouw is net overleden, er zitten dierbare herinneringen aan dat huis.
Laat hem even zeuren en om aandacht vragen en kijk ergens volgend jaar of er langzaam veranderingen kunnen worden doorgevoerd. Geduld, wat mij betreft.
schoondochters
Sowieso vind ik dat er teveel van schoondochters wordt verwacht, of die nou werken of niet. Je kan best tegen je man zeggen: jouw vader, jouw probleem. En als partner kom je gezellig mee koffie drinken, en zal dan heus wel even meehelpen om de koffie te maken en de kopjes af te wassen. Maar verder geen dienstverlening, tenzij je dat zelf wil vanwege de goede band met schoonvader. Als die band er niet is, heb je "geen tijd", hoe hard iemand ook moppert. Misschien kan hij thuiszorg of rouwbegeleiding krijgen en als hij daar geen recht op heeft dan is het jammer. Mannen wentelen dit soort problemen veel te makkelijk af op hun partner, die het straks ook weer voor de kiezen krijgt met haar eigen ouders.
kan hij niet (af en toe) bij jullie komen eten?
Lastig hoor, ik kan me er helemaal iets bij voorstellen. Maar wat Wil zegt: de man is eenzaam en als hij boe of bah roept, komt er weer iemand gezellig langs. (En had jij zelf ook niet toevallig moeilijke ouders, wat mij bijstaat uit een ander draadje?)
Is het niet een idee als hij bij jullie komt eten, zo af en toe? Of 1x per week, of wat je zelf maar kunt verdragen.... heeft hij wat gezelschap, en op de dag dat hij bij jullie eet kunnen er misschien ook wat van die wissewasjes afgehandeld worden. En hoe oud is hij eigenlijk? Het lijkt me wel handig om met hem om de tafel te gaan zitten om op zoek te gaan naar enig tijdverdrijf waar hij andere mensen kan ontmoeten. Een kaartclubje, zangkoor, ouderensoos....
Waarom ziet de rest het niet zitten om met hem rond te tafel te gaan zitten? Is hij zó moeilijk?
Zijn huis
Tja. Het huis is vinden wij, toch echt wel een probleem, zeker op langere termijn. Hij is niet meer superfit, en hij wil geen hulp van buiten; dat er een schoonmaker is komt omdat wij, de kinderen, dit betalen. Eigenlijk wil hij geen vreemde.
Er is ook een tuin die onderhoud vergt, er moet eigenlijk geschilderd worden. En er zijn nog wat punten qua onderhoud. Mijn schoonvader wil dat wij dat doen. En iemand inhuren wil hij per se niet. Want dat kost geld. hij wil eigenlijk al dat er iemand bij is als de schoonmaakster komt. Inmiddels kennen ze elkaar goed genoeg gelukkig. Maar in geval van schilder/ tuinman dan moet er iemand de hele tijd bij zijn (want alle klusjesmannen beroven oude mensen).
Verhuizen stond (om die reden) eigenlijk al in de planning (hoewel nog niks concreets helaas) voor mijn schoonmoeder ziek werd. Omdat zij zag dat zo'n groot huis niet meer handig was. Dat hij nu niet weg wil begrijp ik, maar dan moet hij toch echt hulp van buiten inhuren.
Het is echt of - of wat mij betreft.
Hij heeft geld genoeg (man helpt met administratie, dus weet precies hoeveel) maar hij vindt zichzelf erg arm en zielig. Om die reden hebben de kinderen ook al een groot deel van de begrafenis betaald, omdat de extra wensen van schoonmoeder best duur waren. En we op dat moment geen ruzie wilden.
Nu leunt hij dus op ons, en omdat wij dichtbij wonen en ik thuis werk op mij. En ik trek dat niet. Geef dit wel aan bij mijn man en zijn zussen, maar hoewel ze het met me eens zijn gebeurt er niks.
Ik denk dat ik van alle kinderen hem het meeste zie. En ik ben nu al 30 jaar in de familie. Koude kant oké. Maar ik vind dat ik best wat te zeggen heb. Mijn schoonzussen vinden namelijk wel dat ik "best wat kan doen". Bijvoorbeeld als ik boodschappen doe ook iets voor hem meenemen. Maar nadat ik meerdere keren te horen kreeg dat ik de verkeerde spullen had gekocht (omdat merk a er niet was had ik merk b gekocht) en hij dan boos werd en er ook niet voor wenste te betalen, doe ik dit niet meer.
En o ja ik ben chronisch ziek. En een van mijn kinderen heeft helaas dezelfde aandoening, dus ik heb mijn handen al overvol aan mijn eigen leven. Maar dit terzijde.
Mijn man heeft helemaal niks met zijn vader, en naar mijn gevoel geldt dit min of meer ook voor zijn zussen.
Je kunt ook wel stellen dat met het overlijden van mijn schoonmoeder de lijm uit het gezin is opgelost.
En ik heb ook niks met hem, maar hij belt wel steeds naar mij. Spreekt op zeer dringende toon in of ik onmiddellijk.... Hier ga ik dus al niet meer op in en vraag mijn man dan maar terug te bellen. Wat hij vaak niet doe, en dan krijg ik het weer te horen.
En over dat langskomen
Dat stelt hij juist helemaal niet op prijs. Hij laat ons soms niet eens binnen. En wel dan zegt hij wel 100 keer dat we ongelegen komen. Meestal krijgen we niet eens wat te drinken, en zelf pakken wordt ook niet op prijs gesteld. Met Vaderdag had hij niet eens iets in huis (want mijn schoonzus was toch aan de lijn).
En de paar keer dat hij bij ons at was echt vreselijk. Hij zit gewoon mijn kinderen uit te vitten, en te zeggen dat we niks van de opvoeding bakken. Dus nee laat maar.
Ik zou eigenlijk wel eens willen weten wat hij nou eigenlijk wil.
Wat hij nou eigenlijk wil?
Hij wil dit leven niet. Hij vindt er niks aan oud en alleen te zijn en steeds meer hulp nodig te krijgen. Hij baalt daar enorm van. Hij zit verlegen om zingeving.
-- eerste spontane uiting van mijn kant --
oeh
Dit is mijn schrikbeeld, dus ik lees even mee. Hier een lompe hork van een schoonvader die bv. nog nooit gekookt heeft en zo, dus als schoonmoeder wegvalt is mijn vrees dat hij dingen gaat verwachten. En ik werk ook thuis. Gelukkig niet in de buurt. Ze zijn midden 70 en hun huis wordt alleen maar voller in plaats van leger, dus dit gaat hun kinderen nog een hoop werk opleveren. Hopelijk kan ik wat tips opslaan om de familie tzt aan de hand te doen.
Begrijp ik nu goed
dat er wel geld is (je man heeft daar zicht op) maar dat jullie de hulp betalen en de meerkoeten van de uitvaart van je schoonmoeder? Dat tweede kan ik me misschien iets bij voorstellen als jullie wensen voor de uitvaart groter waren dan die van hem. Maar dan nog vind ik het idee best apart. Maar met het eerste zou ik gauw klaar zijn, vrees ik. Als hij een schoon huis wil en hij kan een hulp betalen, dan zou ik er niet aan denken dit voor hem te betalen.
Aagje
wilgenkatje
Ja daar zit wat in. Maar hij is dus al zijn hele leven zo, ook toen hij nog geen weduwe was.
Maar hoe moeten wij als kinderen (+ schoonkinderen) daar iets mee doen?
Ik wil heel graag dat hij ook gewoon blij is, maar het lijkt wel of hij dat nooit is met ons in de buurt.
Van zijn kerk maatjes (waar hij vrijwilliger is) hoor ik dat hij juist erg opgeruimd is.
Soms denk ik dat hij familie gewoon niet wil. Wie weet wilde hij in eerste instantie niet eens trouwen en kinderen. Die gedachte had ik laatst met schoonzus. Maar dan wat?
Aagje
Tja daar ben ik het helemaal met je eens. Maar ja dan ben ik weer de koude kant natuurlijk. Man en zijn zussen willen ook gewoon geen ruzie. Ik snap dat ook wel weer.
En (aldus schoonzus) zo is de erfenis straks alleen maar groter (als grap..)
simpele oplossing
Niet meer de telefoon opnemen als hij belt. Dan belt hij maar naar iemand anders en mag die het oplossen. Probeer het eens een paar weken!
Het is niet jouw probleem, vind ik, want hij heeft eigen kinderen. Laat die het maar oplossen. Je kunt je partner steunen natuurlijk, maar je hoeft niks over te nemen. Advies geven is óók steunen 
inderdaad Saturnus
waarom neem je de telefoon op 
. Laat 'm overgaan, antwoordapparaat. En laat je man terugbellen als hij thuis is. Of je schoonzussen. En maak er vooral geen woorden aan vuil. Je kunt het beste je man helpen door hem 'tijd' te geven om het probleem op te lossen, dus bijvoorbeeld met jou kunnen sparren, misschien kun je eens wat uitzoeken of een telefoontje overdag plegen naar de gemeente oid, maar het is iets van jouw man en zijn zussen en zij moeten er tijd en moeite insteken. Jij kunt je man mentaal steunen.
gr Angela
tja niet meer opnemen
Op zich neem ik al 9 van de 10 keer niet meer op. Maar ik word dus soms knetter van de telefoon. Deze zet ik ook regelmatig op stil. Het antwoordapparaat staat sinds gisteren nu ook uit.
Ik heb een pittig gesprek met mijn man gehad.
Ik ga me er even helemaal niet meer mee bemoeien en me richten op dingen die nu even belangrijk zijn voor mijn eigen gezin. Het is niet mijn vader. Maar op sommige momenten (als het de anderen uitkomt) mag ik wel de dochter uithangen. En dat pik ik niet meer. Even een samenvatting van hoe ik er nu insta.
Toen mijn schoonmoeder ziek werd ben ik ook meer de mantelzorger geweest dan haar eigen kinderen. Maar toen ze dood was leek het wel of ik geen recht had om verdrietig te zijn. Want het was immers niet mijn moeder...
We overwegen nu om de vaste lijn op te doeken. Mensen gebruiken nauwelijks meer vaste nummers. Schoonvader heeft mijn mobiele nummer niet (goddank!)
Van de week waren we een hele dag niet thuis. Schoonvader had 5x gebeld en ingesproken. En hoewel het zeer urgent leek was er eigenlijk niks aan de hand. Maar hij eiste van alles wat wij NU moesten doen. Dit heeft man afgehandeld, maar ik moest wel aandringen dat hij terug zou bellen.
Terwijl wij thuis nog moesten bijkomen van de dag (dagje ziekenhuis met dochter, allerlei onderzoeken met een matig positieve uitslag). En hoewel man dat vertelde interesseerde het schoonvader niks. Het is zijn kleindochter!
Eigenlijk was dit voorval de reden om hier in ieder geval mijn hart even te luchten.
Zeer eens met Wilgenkatje
Ik werk veel met ouderen en voor mij is dit beeld erg herkenbaar. Ik denk dat je schoonvader heel verdrietig en heel eenzaam is en het leven gewoon (even?) niet meer de moeite waard vindt.
En dat uit hij via omwegen in mopperen, ontevredenheid en veeleisend gedrag. Waar dat eerst (misschien?) nog wat getemperd werd door je schoonmoeder heeft zijn negatieve gedrag nu de volle vrijheid.
Lastig om hier een goede weg in te vinden, zeker als familie. Ik lees dat hij actief is in de kerk. Is het niet mogelijk dat hij van hieruit bezoek krijgt van mensen?
Ouderenwerk
Bestaat dat nog? Ik heb er tien jaar geleden voor mijn moeder, waar ik alleen naar omkeek, heel veel aan gehad. Die zorgden voor van alles: hulp bijeenkomsten, een praatpaal. Hoop dat dat in jullie gemeente is. Ga daar praten en leg het uit. Of beter nog: zorg dat je man of een van de andere kinderen daar gaat praten.
Bedankt voor alle reacties
Ik ben me inmiddels wel gaan realiseren dat ik tot nu toe teveel gedaan heb. Toen mijn schoonmoeder ziek werd was het op dat moment vaak gewoon het meest praktisch om even langs te gaan om bijvoorbeeld wat boodschappen te doen of eten langs te brengen. In die rol ben ik teveel blijven hangen.
Ik heb er bij mijn man ook op aangedrongen dat hij met zijn zussen gewoon wat dingen gaat regelen.
Ik ga me vanaf nu op mijn dochters richten waarvan een nu dus ziek is en het herstel kan zeker nog 6 maanden duren (als ze al helemaal beter wordt).
En ik moet ook rekening houden met mijn eigen gezondheid, wat ik lastig vind want ik voel me al snel een egoist.
Man is daar niet zo voor helpen van zijn vader, want zijn vader is immers oud en wijs genoeg. Ergens begrijp ik dat want als vader heeft die man nou niet echt zijn best gedaan. Zo'n man die er nooit was, en als hij er wel was was dat vaak niet eens leuk.
Maar ik vind dat hij hulp nodig heeft. Op praktisch gebied kan hij zich eigenlijk prima redden, maar hij heeft gewoon hulp nodig op mentaal vlak (hoewel het woord psycholoog alleen al mijn schoonvader boos maakt, want "ik ben toch niet gek!!"). Ook alles met het woord "ouderen" erin lijkt hij van te steigeren. Hij is 80.
De kerk is wel zijn plekkie, dus er zou daar zeker iets te regelen moeten zijn. Hoewel ik mijn twijfels ook weer heb als ik terugdenk hoe star ze waren rondom de dienst van mijn schoonmoeder. We zijn wel blij dat hij daar nu al meerdere dagen per week zoet is.
Tafeltje dekje
Een maaltijdenservice neemt ook wind uit de zeilen.
Volgens mij
is dit jouw probleem
Ik krijg de indruk dat zijn kinderen er prima mee omgaan: nemen pa niet al te serieus, trekken het zich niet zo aan en houden afstand.
Wat je daar ook van vind, het is iig hun manier.
Maar jij staat er anders in. En wil eigenlijk dat de kinderen daar anders in gaan staan, om jouw behoefte aan hulp/ regulering gedrag vader te bevredigen.
Maar het ligt bij jou; kies voor jezelf hoe jij hierin wilt staan en houd het bij je eigen gedrag.
maatschappelijk werk
kan misschien ook wel wat betekenen. Je gemeente heeft vast wel het een en ander voor ouderen. Ik ben blij dat je uit de val stapt van "mantelzorg omdat je vrouw bent". Je schoonvader staat niet berooid op straat of zo. Zeker als je ook rekening moet houden met je eigen gezondheid en die van je dochter zou ik snel hulp regelen (eigenlijk moet je man dat doen) en me er zelf verder niet meer mee bemoeien.
Misschien baalt schoonvader er wel van dat je wel beschikbaar was voor zijn vrouw en niet voor hem en komt zijn eisende gedrag daar vandaan. Maar goed, hij is geen kleuter meer en zal ermee moeten dealen dat zaken in het leven soms veranderen als de situatie verandert.
Wij hebben ons altijd alleen met onze eigen kant van de familie bemoeid voor wat betreft zorg en dat werkt goed. Je ondersteunt natuurlijk wel, door bijvoorbeeld de zorg voor de kinderen op je te nemen terwijl je man iets voor je vader moet doen, of de auto voor hem te laten als hij met schoonvader naar de dokter moet. Dat lijkt me wel genoeg, helemaal als hij ook nog andere kinderen heeft.
Ik doe de mantelzorg voor mijn vader in mijn eentje, dus wat dat betreft zit je man in een luxe positie en is het niet bepaald nodig dat jij ook nog meehelpt.
En ik hoop
dat als je dat kunt ontrafelen voor jezelf en het bij jezelf kunt gaan houden, je ook meer kunt gaan genieten van contact met hem.
Ik weet dat ik vreemd klink (in ogen van velen) maar hij klinkt als een heerlijke mopperpot. Ik mag dat wel.
Saar
Misschien heb je gelijk, maar helaas ben ik degene die steeds wordt gebeld.
En niet alleen door schoonvader maar ook door mijn schoonzussen (en ja die hebben wel mijn mobile nummer).
Ook werd ik steeds aangesproken of ik even. Ook door mijn schoonzussen. Want zij wonen te ver en hebben het zo druk. Ik werk toch thuis dus kan dat best even tussendoor doen 
Of dan is mijn man gebeld en die schuift het weer door naar mij.
Zij willen wel afstand houden, maar willen ook dat er iets gebeurt, maar niet door henzelf geloof ik. En dan draaf ik maar weer op (op verzoek).
En daar stop ik dus mee vanaf nu.
En of ze hun vader nu serieus nemen of niet; zij willen dat gedoe niet en ik ben bang dat tot nu toe dat gedoe dan steeds maar bij mij uitkwam.
Ik vind helemaal niet dat ze er prima mee omgaan. Het is ook wel lekker makkelijk afschuiven op iemand die slecht nee kan zeggen.
Ik besef me nu ook dat dit een kern van het probleem is; Ik moet leren nee zeggen.
Ik merk dat ik ook best boos ben nu.
En dat mopperpot
Dat is echt vreselijk. Dat wens ik niemand toe. Sorry ik vind dat nogal een vreemde opmerking. Leuk voor op de TV maar niet in het echt.
boos
Ik denk dat je boos bent omdat je boos op jezelf bent omdat je niet goed nee kan zeggen. Maar je kan hen moeilijk verwijten dat jij geen nee kan zeggen? Zeg dan ook eens wat vaker nee. Waar ben je bang voor? Dat ze je dan niet meer aardig vinden? Je hebt jezelf in de positie gebracht dat zij het ook wel makkelijk vinden dat jij lekker om de hoek woont en altijd beschikbaar bent. Je bent over je eigen grenzen heengelopen.
Laat iedereen weten: luister, ik heb het nu druk met mijn dochter, ik doe het nu even kalmpjes aan. Ik ben er even niet (altijd). Overtuig eerst je man zou ik zeggen, want die leunt ook te zwaar op je.
Mijntje/ Saturnus
Ik vind het terugkaatsen om het helemaal bij Saturnus te leggen. Misschien is ze gewoon wel boos omdat ze vanuit de goedheid van haar hart echt wel wil helpen maar merkt dat het een vanzelfsprekendheid wordt en een contract dat zij blijkbaar heeft afgesloten. Dat ligt bij schoonpa en de andere kinderen. En ja zodra zij dat merkt moet ze "nee" gaan zeggen, maar dat is ze nu toch aan het doen? Ze is het aan het leren.
Saturnus: heel goed om die boosheid te voelen. Zet die inderdaad in om je grenzen te stellen, prioriteiten te stellen.
Dat geen nee zeggen
Tja dat is natuurlijk mezelf aan te rekenen. Ik wil inderdaad ook gewoon aardig gevonden worden, maar ook dat heeft een (trieste) geschiedenis. Kijk maar in mijn andere draadje over dat ik geen contact meer met mijn ouders heb.
Ik heb gewoon geen goede basis en mensen voelen dat zo goed aan. Misschien ook onbewust? Dat ik altijd voor iedereen klaar sta en vervolgens stank voor dank krijg is wel een rode draad in mijn leven. Maar het besef dat het zo is is al een grote stap.
Ik ben inderdaad boos op het gemak waarmee ik voor andermans karretje wordt gespannen (alweer!).
Ik wil niet alle details erbij halen, maar een van mijn schoonzussen heeft er wel een handje van om met twee maten te meten, waardoor altijd de ander van alles moet doen en zij een heel goede reden heeft om het niet te doen.
En ik raak er ook wel aan gewend dat iedereen het dan vervolgens mijn eigen schuld vindt.
Maar waar ik altijd zo verdrietig van blijf worden is dat toen ik 5 jaar gelden ernstig ziek werd er niemand naar mij omkeek. Ook mijn schoonfamilie niet. Dat is wel erg vaak door me heen gegaan toen ik klaarstond voor mijn doodzieke schoonmoeder. Maar goed je laat een stervende toch ook niet aan haar lot over?
Ik had ook dood kunnen gaan en toch was er niemand voor mij. Ook dat speelt moet ik zeggen heel erg mee met dat ik dit niet meer trek.
Ik zou toch eens beter moeten weten.
Ik weet
dat mijn voorkeur vrij afwijkend is
Ik krijg soms weer jeuk van overvriendelijke mensen, maar dat is slecht geaccepteerd.
Je hebt natuurlijk mopperpotten en mopperpotten. (Ik ken er nogal wat)
De moeite die je met mensen hebt zit ook vaak n de dynamiek die er met je eigen aard speelt. Iemand 'waar je het niet goed bij kunt doen' matcht natuurlijk moeilijk met iemand 'die het altijd goed wil doen'.
Ik vind trouwens dat je niemand hoeft te overtuigen, ook je partner niet. Je doet het gewoon niet meer, klaar.
Ik had je laatste post
nog niet gelezen Saturnus.
Ook ken ik () mensen die meer in het leven staan zoals jij.
Sorry, geef mij maar een mopperpot, daar kan ik me beter tegen verdedigen....
klinkt
wellicht zo negatief, maar serieus, ik heb veel moeite met mensen die vanalles van me verwachten en dat niet uitspreken maar me vervolgens dat wel nadragen.
andere draadjes
Ik lees niet alle draadjes. Maar ik vind je wel wat slachtofferig klinken, al klinkt dat misschien hard. Want weet die familie veel dat jij het zo moeilijk had/hebt en die profiteren maar van jou. Nee, je doet het echt zelf!
Je moet niet naar hen kijken, naar wat zij verkeerd doen, de sleutel ligt toch echt bij jezelf, als jij wil dat er wat verandert zal je (vaker) nee moeten zeggen.
Voor je eigen problemen kan je hulp zoeken, het lijkt me zeker goed om wat assertiever te worden als het uit jezelf niet lukt.
