7 januari 2000 door Jeroen Aarssen

Twee vragen over drie talen

Deze week twee vragen over drie talen (Nederlands, Frans en Engels):

Vraag 1

Wij wonen in Frankrijk en hebben een zoon en dochter van 9 maanden. We willen ze graag drie-talig opvoeden. Voor thuis: Nederlands, straks op school Frans, en daarbij Engels omdat we door het beroep van mijn man veel internationale kontakten hebben. Hoe pakken we dit aan en kunnen we daar nu al mee beginnen?

Vraag 2

Mijn dochter, 1 jaar oud, gaat over twee jaar naar de kleuterschool. Ik ben getrouwd met een franstalige Belg en wij wonen in Parijs. Wij denken erover om haar in te schrijven op een Engels-/ Franstalige school. Buiten de voordelen van de talen zijn er ook praktische redenen. De school bevindt zich op 100 m afstand van ons huis, en het leersysteem is niet op het Franse systeem gebaseerd.

Dit zou voor haar betekenen: 3 talen op 3-jarige leeftijd. Wat vindt u hiervan?

Antwoord

Vraag 1

Met alle respect voor uw wens om uw kinderen drietalig op te voeden: het zal niet eenvoudig zijn!

Frans

Laten we de talen eens langslopen. Frans is de dominante taal van het land en uw kinderen zullen het alleen al om die reden leren.

Nederlands

Binnenshuis speelt Nederlands de belangrijkste rol. Alhoewel, Nederlanders staan erom bekend (en onderzoeken in Australië en Canada tonen dat ook aan) dat ze het Nederlands inruilen tegen de landstaal, zodra ze in een ander land gaan wonen. Spreek thuis dus Nederlands, en ook die taal kan worden toegevoegd aan het lijstje.

Engels

Maar dan het Engels. Het zal niet meevallen om zelf uw kinderen ook nog Engels bij te brengen. Ouders die hun kinderen willen opvoeden in een taal die noch hun eigen taal is, noch die van de omgeving, hebben een zware taak. Zeker als dat de derde taal op rij is. Natuurlijk kunt u uw kinderen naar de BBC laten kijken, en misschien af en toe eens in het Engels voorlezen, maar verwacht daarvan niet dat uw kinderen even goed Engels zullen leren als Nederlands en Frans. Daarvoor is de plaats die het Engels thuis en buitenshuis inneemt niet belangrijk genoeg.

Vraag 2

Uw vraag gaat over dezelfde drie talen, maar uw situatie is anders. Uw dochter krijgt van huis uit twee talen mee (hoewel ik dat uit uw vraag niet kan opmaken, maar ik neem aan dat u Nederlands praat tegen uw dochter). Bovendien zal zij Engels op school leren, en niet thuis.

Ik kan niet beoordelen om welk type tweetalige school het gaat:

  • wordt er in het Frans les gegeven en krijgen de kinderen af en toe een lesje Engels?
  • of beginnen jonge kinderen met lessen in het Frans en krijgen ze in hogere klassen steeds vaker lessen in het Engels (het "transitie-model")?
  • of worden de kinderen al vanaf het allereerste begin ondergedompeld in lessen in een voor hen nieuwe, vreemde taal, het Engels (het "immersie-model")?

Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat je zo'n nieuwe taal het beste leert in het transitie-model (in dit geval: steeds meer Engels naarmate het kind ouder wordt).

Drie talen kán

Kinderen kunnen drie talen probleemloos aan. Meestal zal er echter sprake zijn van een of twee "beste" talen tegenover een of twee "zwakkere" talen. Ik verwacht dat de kinderen van beide vragenstelsters zich ontwikkelen tot gebalanceerd Nederlands-Franse tweetaligen, met als bonus een aardige beheersing van het Engels.