Ten einde raad
Vanwege herkenbaarheid zal ik wat feiten verdraaien. Ben getrouwd, 2 kinderen, 1 van 19, 1 van 15. Om de oudste en haar vader gaat dit topic. Ze heeft ruim een jaar geleden diagnose add gekregen, net als haar vader een jaar of 10 geleden. Schoolloopbaan van dochter gaat al jaren met horten en stoten en ze heeft haar havo diploma gehaald. Heeft een jaar hbo gedaan maar dat heeft ze niet gehaald. Toen ze ons vertelde dat ze het niet zou halen hebben we gezegd dat ze dit jaar dan maar moest werken, zo goed als fulltime. Mocht ook deels vrijwilligerswerk zijn, en evt iets waar haar interesse/hobby was. Maar niet de hele dag op bed/in huis hangen en ook kostgeld betalen (wat wij opsparen voor haar, voor later). En nu zijn we maanden verder en is het vinden van een baan niet gelukt, ze heeft wel wat gedaan, maar kon dan toch niet blijven..is toch nog heel veel thuis. Er komt zonder aansporing van mijn kant weinig uit. Ook weet ze nog niet wat ze verder wil.
Mijn man kan hier helemaal niet tegen, die maakt zich er enorm druk om, is er erg boos en overstuur over. Doet dat niet naar haar, maar naar mij.
Ik baal ook van de situatie, maar ik hoor eigenlijk van een boel mensen dezelfde ervaring met pubers van die leeftijd. Ik denk: het is allemaal heel frustrerend en rot maar het kwartje moet bij mijn dochter valen en tot die tijd zal ik haar op alle mogelijke manieren ondersteunen en soms ook wel wat dwingender zijn. Het komt uiteindelijk goed, voor mijn gemoedsrust moet ik het maar een beetje loslaten, ze is niet verslaafd, steelt niet, etc.
Man vindt dat ik niet streng genoeg ben naar dochter toe, hij vindt dat er consequenties moeten komen voor haar luie gedrag.
En nu zitten we in een impasse, ik zit tussen dochter en man in en ik begin er mentaal aan onderdoor te gaan, en begin het ook lichamelijk te merken.
Ik heb aan man therapie voorgesteld voor ons, om samen er uit te komen, maar dat ziet hij niet zitten.
Ik dacht eerlijk gezegd na het lezen van de openingspost: ga een weekje weg. Alleen, dan kunnen vader en dochter het onderling uitvechten, of met je dochter, dan kan vader in zijn eentje thuis gelijk zitten hebben.
Behoorlijk irritant dat vader zijn ergernis bij jou dumpt en dan kennelijk verwacht dat jij iets oplost. Klinkt toch alsof van moeder wordt verwacht dat zij de harmonie in het gezin bewaakt, en herstelt als er iets niet lekker loopt. Hoezo is dat alleen jouw verantwoordelijkheid?
SuzyQFive schreef op 12-11-2025 om 09:58:
[..]
Sja, dat is iemand van dezelfde sneeuwvlokjesgeneratie… Soms heb je niks te willen hè.
Nu schrijf ik weer gewoon als mezelf (dochter van 23 is weer druk aan het werk): ikzelf denk er niet precies hetzelfde over als mijn dochter inderdaad. Maar ik word wel heen- en weer geslingerd door gedachten hierover, mede door verschillende reacties waar vaak wel wat in zit maar toch ieder een andere boodschap geven. Het is ook ingewikkeld: ik zou de leeftijd van dochter-topicstarter geen puber noemen zoals sommigen zeggen. Wel is te begrijpen dat als je niet weet wat je wil, én school verliep moeizaam (niet door intelligentie maar door andere zaken) en HBO was geen succes, dat je het echt even niet weet. Dat had ik zelf ook op die leeftijd. Ik moest van alles van mijn moeder (wat ik deed, met tegenzin en verdriet), het was heel eenzaam.
Er is iets voor te zeggen dat werken móet (niet per se fulltime), maar hoe dan als ze het in de praktijk niet doet. Ik weet ook niet hoe de gesprekken lopen, wat ze dan wél doet op al die niks-dagen (telefoon/internetverslaving?), of ze wel enigszins ideeën heeft voor komend studiejaar.
Ik zou als ouder ook best wel ten einde raad zijn. Een partner waarmee je niet op één lijn zit is ook zeker niet helpend. Om even een week weg te gaan is best een goede tip van iemand, maar kan dat niet juist mét je man? Goed praten, gezelligheid, even iets anders. En dochter moet die week voor zichzelf zorgen (geen geld geven, wel voedsel in huis) met toch misschien de opdracht dat je bij terugkomst graag een plan ziet voor komende maanden en liefst ook volgend studiejaar (werk - therapie - opleiding - ...).
Wat mijn dochter betreft: een sneeuwvlokje kan ik haar nou niet bepaald noemen. Ze is best streng voor zichzelf. Basisschool in 7 jaar, vwo in 7 jaar, bachelor gehaald waarbij vooral het eerste jaar overigens wel heel moeizaam ging door zowel externe omstandigheden (corona: alles online, erg weinig contact, geen studieleven) als interne omstandigheden. Ieder jaar ging dat beter en ze heeft het mooi gehaald in 4 jaar! En nu een master, momenteel een bestuursjaar erbij. Ze heeft ook altijd een bijbaan gehad. Haar zonnestralen doen de sneeuwvlokjes smelten!
Poezie schreef op 12-11-2025 om 08:00:
[..]
Werken voor geld is geen motivatie? Dan wordt het tijd dat ze hun eigen boterhammen gaan betalen. Met gezonde jongvolwassenen blijven pamperen schiet je niets op. Welke werkgever slaat nou aan op een leeg cv? Dan kunnen ze maar beter toch 'iets' hebben gedaan.
Er zit een levensgroot verschil tussen pamperen en een kind laten herstellen van jaren op de tenen lopen. Ik denk dat dit meisje heel veel baat kan hebben bij een begeleidingstraject en/of gesprekken met bijvoorbeeld een praktijkondersteuner. Mijn zoon viel op zijn 16e overspannen uit op het vwo. Die bleek naast ADHD ook autisme te hebben. Onderschat niet hoeveel moeite deze kinderen hebben om zich in de huidige maatschappij staande te houden, dat kost bakken met energie. En zonder diagnose zal ze nogal wat commentaar hebben gehad, al was het alleen maar van zichzelf, op zaken die niet lukten. Ook het niet halen van het hbo zal niet bijdragen aan een positief zelfbeeld.
Ik denk dat daar eerst energie in moet worden gestoken. Laat haar iets zoeken waar ze energie van krijgt. En help haar met het organiseren daarvan. Het werd hierboven al gezegd: mensen met ADHD hebben heel veel moeite om in de actie stand te komen. Daar zit een bijna fysieke drempel. Help haar met het op een rijtje zetten want de opties zijn. Leuk vrijwilligerswerk of een betaalde baan, een cursus een opleiding, het maakt niet uit, als ze er maar energie van krijgt en positieve ervaringen op kan doen. wat waren haar hobby’s vroeger? Ik vroeg het al eerder, zoek in die richting iets wat ze kan gaan doen, want daar krijgt ze de meeste energie van. Mijn zoon is ontzettend creatief, doet nu een hbo opleiding industrieel product ontwerpen, daar kan hij al zijn creativiteit in kwijt en zijn liefde voor techniek.
-Augusta- schreef op 12-11-2025 om 10:51:
[..]
Wat mijn dochter betreft: een sneeuwvlokje kan ik haar nou niet bepaald noemen. Ze is best streng voor zichzelf. Basisschool in 7 jaar, vwo in 7 jaar, bachelor gehaald waarbij vooral het eerste jaar overigens wel heel moeizaam ging door zowel externe omstandigheden (corona: alles online, erg weinig contact, geen studieleven) als interne omstandigheden. Ieder jaar ging dat beter en ze heeft het mooi gehaald in 4 jaar! En nu een master, momenteel een bestuursjaar erbij. Ze heeft ook altijd een bijbaan gehad. Haar zonnestralen doen de sneeuwvlokjes smelten!
Ik denk dat de sneeuwvlokje-reactie vooral een reactie is op het moeten hebben van een doel in het leven. Soms is werk gewoon wat het is: een middel om geld te verdienen. En dat kan prima iets zijn dat niets te maken heeft met je verdere loopbaan of met je doel.
Hier ook veel ervaring met adhd (verschillende types). Psycho-educatie en groepstherapie waren hier essentieel. Heeft je kind dat al gevolgd? In onze stad is er een speciale groep voor jongeren met adhd, dat heeft heel veel geholpen. Ik heb zelf heel veel gehad aan een online traject. Allemaal wel in combinatie met medicatie.
Wat ik geleerd heb (dit wordt veel gebruikt voor kinderen met een beperking, maar is eigenlijk heel goed toepasbaar op iedereen), dat er soms een groot verschil is tussen 'kunnen' en 'aankunnen'. Op papier zou je dochter een studie moeten kunnen volgen of werken, of zelfs allebei. Maar kennelijk is er iets dat maakt dat het haar op dit moment niet lukt. Ik heb bij een aantal vrienden gezien dat druk uitoefenen niet werkt, dat verlamt alleen maar. Kind kan niet voldoen aan de idealen van de ouders, dus dan maar helemaal niets.
Dat neemt niet weg dat kinderen soms wat geholpen moeten worden en een duwtje in de rug moeten krijgen (of soms een schop onder de kont), maar mijn ervaring is dat het makkelijker is om dat in overleg te doen. 'Wat heb je van mij nodig?' of 'Hoe kan ik je helpen?' was bij ons de standaardvraag. Ga er vanuit dat het geen luiheid is, maar onvermogen. En kijk hoe je daarbij kunt helpen of bijsturen.
SuzyQFive schreef op 12-11-2025 om 09:58:
[..]
Sja, dat is iemand van dezelfde sneeuwvlokjesgeneratie… Soms heb je niks te willen hè.
Dat denigrerend label irriteert mij enorm, zegt voor mij meer over degene die dit gebruikt.
Waarom kon ze niet blijven bij de baantjes die ze vond?
(ik neem aan dat het om vakkenvullen of data-invoer of call-center gaat, niet iets waarvoor ze een HBO-diploma nodig heeft)
Heeft ze een vaag idee in welke richting ze wil gaan? Zo ja, zou ze zich ook kunnen aanbieden als stagiair of vrijwilliger. Stage kan ook buiten een opleiding om, het mooie is dat het een leertraject is, niet zozeer productie draaien. Daar kan ze kijken of de sector iets voor haar is en al wat werkervaring opdoen.
Mijn zoon (ASS en ADHD, gecrashed 3e jaar uni) heeft dat begin dit jaar gedaan. We hebben hem in zijn tussenjaar wel eerst een paar maanden rust gegeven. Daarna heb ik hem geholpen met zijn sollicitatiebrieven. Hij schreef ze, ik verbeterde ze samen met hem. De stage betekende een berg succeservaringen voor hem en ik denk dat hij zijn roeping gevonden heeft. Hij volgt nu een andere richting, op HBO-niveau.
tsjor schreef op 12-11-2025 om 08:27:
'Ze heeft ruim een jaar geleden diagnose add gekregen, net als haar vader
een jaar of 10 geleden.'
Misschien eerst maar eens een gesprek met vader: wat was de aanleiding voor hem om tien jaar geleden onderzoek te laten doen en de diagnose ADHD te krijgen? Waar liep hij tegenaan? Wat vindt hij van die diagnose? Herkent hij iets in zijn dochter? Hoe is hij zelf begonnen met werk? Is hij niet aan te spreken als 'ervaringsdeskundige'? Misschien kunnen ze samen iets doen waar ze samen wat aan hebben, iets op het gebied van sport of een hobby.
Dat ouder en kind ongeveer dezelfde diagnose hebben is helaas geen garantie dat die ervaringsdeskundigheid helpend is, is mijn ervaring. Het gevaar ligt op de loer dat de ouder denkt: " mij is het toch ook gelukt", en er te weinig aandacht voor de verschillen is tussen personen met dezelfde diagnose. En dat volwassenen nogal eens geneigd zijn te vergeten hoe zij vroeger zelf waren en de 'wijsheid' die zijn nu hebben vooral met preken naar hun kind afvuren, met het idee dat ze daar gewoon naar moeten luisteren.
Er bestaat ook een kans dat vader meer moeite heeft met emotie regulatie (kan een kenmerk bij ADHD zijn) en daardoor zo (snel) boos wordt. De dynamiek die je beschrijft, TO, herken ik van bij ons thuis toen het met onze zoon met ADD vastliep. Man met ADHD vond dat zoon 'gewoon' moest veranderen, en dat ik veel te makkelijk was. En hij barstte dan ook regelmatig in tirades naar mij toe uit ('dat kan toch niet zo langer'). Zijn enige manier om zoon in beweging te krijgen was strenger zijn, dacht hij. Daar zat ook een stuk machteloosheid onder.
Inmiddels ziet mijn man ook dat het zo niet werkt, en dat zoon echt wel tegen bepaalde dingen aanloopt. En inderdaad ook al heel veel faal ervaringen heeft gehad, inclusief negatieve feedback van anderen. Wat beide zoons (ook die zonder diagnose) heeft geholpen is laagdrempelig succeservaringen opdoen, via een stage, iemand die hen een beetje onder de hoede nam en veel waardering uitsprak voor hun kwaliteiten. Dáár groeien mensen van!
Bijkomen van jarenlang op school op de tenen lopen vergt juist dat ze voor nu beter wat anders kan doen. Met niets doen zak je alleen maar verder weg.
En ja, ik weet wat dat is. Ik was/ben namelijk zelf 'zo'n kind'.
Poezie schreef op 12-11-2025 om 17:31:
Bijkomen van jarenlang op school op de tenen lopen vergt juist dat ze voor nu beter wat anders kan doen. Met niets doen zak je alleen maar verder weg.
En ja, ik weet wat dat is. Ik was/ben namelijk zelf 'zo'n kind'.
Reageer je nu op mij? Ik zeg toch niet dat ze niets moet doen? Ik zeg alleen dat er aandacht voor mag zijn dat ze het zwaar heeft (gehad), dat er waarschijnlijk tijd nodig is om te herstellen. En dat ze mede daarom moet zoeken naar iets waar ze energie van krijgt en waar ze succeservaringen op kan doen. Maar dat zoeken kan ze waarschijnlijk niet zelf, weet niet waar te beginnen en doet dan maar niets. Daarom moeten haar ouders haar daarin 'aan de hand nemen', haar helpen de stappen te zetten.
Toen zoon ging solliciteren op zijn droom-bijbaan (bij een autodealer) liep hij vast op: welke dan? en met welke begin ik, bij die waar ik het liefste wil werken, of juist niet zodat ik eerst wat sollicitatie-ervaring op kan doen? wat zet ik in mijn brief want ik heb 0 ervaring? en hoe moet dat met solliciteren want ik ben sociaal niet handig? Uiteindelijk heb ik alle dealers binnen een kwartier fietsafstand op een rij gezet, op alfabetische volgorde, bij de A beginnen. We hebben afgesproken steeds 2 brieven te versturen zodat er niet van alles door elkaar ging lopen. En hij werd gewoon meteen bij beide eerste bedrijven aangenomen! Hij heeft er een enorme groei doorgemaakt, ook doordat de manager zelf een zoon met autisme had en daardoor mijn zoon helemaal begreep en de klussen liet doen waar hij goed in was en die hij leuk vond. Uiteindelijk is hij er zelfs nog een tijdje fulltime verkoper geweest.
Maar wat ik dus wil zeggen is dat je als ouders het proces zult moeten begeleiden. Uit haarzelf kan ze het (nog) niet halen.
Je kan kind klusjes in huis te doen geven (soms geef bij bepaald soort grotere klussen er wat voor). En ook boodschappen laten halen. Laten koken. Ook daarin kan een jongvolwassenen dingen leren, zich competenter voelen en zelfvertrouwen opbouwen en kind geeft iets terug aan jullie. In het begin misschien met frisse tegenzin, maar kind zal merken dat het meer oplevert dan de hele dag niets uitvoeren.
Misschien dat man wat paniek schiet dat het niet goed komt met kind. Jouw vertrouwen in kind en jouw kalmere reacties is nu juist nodig in deze dynamiek.
" Er bestaat ook een kans dat vader meer moeite heeft met emotie regulatie (kan een kenmerk bij ADHD zijn) en daardoor zo (snel) boos wordt. De dynamiek die je beschrijft, TO, herken ik van bij ons thuis toen het met onze zoon met ADD vastliep. Man met ADHD vond dat zoon 'gewoon' moest veranderen, en dat ik veel te makkelijk was. En hij barstte dan ook regelmatig in tirades naar mij toe uit ('dat kan toch niet zo langer'). Zijn enige manier om zoon in beweging te krijgen was strenger zijn, dacht hij. Daar zat ook een stuk machteloosheid onder.
Inmiddels ziet mijn man ook dat het zo niet werkt, en dat zoon echt wel tegen bepaalde dingen aanloopt."
Kaatjecato, wat heeft ervoor gezorgd dat je man inmiddels inziet dat het zo simpel niet is? Tijdsverloop? Een goed gesprek tussen kind en vader? Kortom: tips voor TO over hoe ze haar man eenzelfde kant op kan sturen?
Temet schreef op 12-11-2025 om 20:12
Kaatjecato, wat heeft ervoor gezorgd dat je man inmiddels inziet dat het zo simpel niet is? Tijdsverloop? Een goed gesprek tussen kind en vader? Kortom: tips voor TO over hoe ze haar man eenzelfde kant op kan sturen?
Onze relatie is er bijna onder geklapt. Maar uiteindelijk heb ik aangestuurd op dat we samen een training Verbindend gezag gingen volgen. Daarnaast heeft hij zelf hulp gezocht (ook voor andere zaken, en na lang aandringen van mij) waarbij hij onder andere ACT (Acceptance & Commitment Therapy) oefeningen deed. Daarin werd hij bijvoorbeeld actief bevraagd: wat is het ergste dat er kan gebeuren. Deed hij meditatie oefeningen. En wat hielp was dat het op een gegeven moment ook beter ging met zoon zelf, dat gaf lucht en ruimte om weer de goede dingen te zien, uit de negatieve spiraal te komen.
Edit: ik moet erbij zeggen dat het met onze zoon een stuk slechter ging dan de situatie van de dochter van TO, zoals ik op basis van de openings post van TO inschat.
middenweg
ik zou zeker gewoon lief, empatisch, meedenken zijn. Open staan om samen op zoek te gaan wat ze wil. Dienstjaar bij defensie? Toch een studie? Aupair in buitenland? Gewoon lekker bij de bakker? Leerwerktraject tot operatie assistent? Dat soort dingen
tegelijk is geen opleiding geen stufi, geen baan is geen inkomen. Hier stopte zakgeld altijd bij 18. Kostgeld betalen hoeft niet (alleen bij een vaste baan) , je krijgt onderdak en mag altijd mee eten. . Maar kleding, abonnementen, zorgverzekering of wat dan ook, betaal je zelf. En als ze daar voorlopig voldoende spaargeld voor heeft nou helemaal prima. Het is haar geld.