Hoogbegaafd en naar havo vanwege wiskunde?
Onze dochter is veertien en zit in 3 vwo. Ze is hoogbegaafd. Dat kwam in groep 5 uit een WISC, en is onlangs na uitgebreid onderzoek door een jeugdpsychiater gespecialiseerd in hoogbegaafdheid opnieuw bevestigd. Het zit bij haar vooral op de taalkant; daar is de score zo hoog dat het niet meetbaar is. Wiskunde is een struikelblok voor haar. Volgens degene die haar heeft getest en onderzocht zou ze hier door training wel sterker in kunnen worden. In de praktijk lijkt ze het niet te snappen én heeft ze er ook een hekel aan (dat versterkt elkaar natuurlijk). Ze heeft bijles en is soms een heel uur met één som bezig. Ze zegt zelf: ik kán dit gewoon niet. Ik heb zelf mijn gymnasiumdiploma gehaald zonder wiskunde, omdat ik er echt geen hout van snapte 
Dat kon toen nog. Lang verhaal kort: wie heeft ervaringen met een hoogbegaafd kind dat vanwege wiskunde reden naar havo is gegaan? Hoe is dat bevallen? En hoe ging dan de aansluiting met andere leerlingen in sociaal opzichten?
Thomass schreef op 07-03-2022 om 21:14:
[..]
Raar vinden dat iemand niet zonder recept kunt koken snap ik niet. Is ook niet te vergelijken. Wiskundesommen maken is net als een recpt volgen.
Alleen heb je tijdens je proefwerk niet het recept ernaast liggen. Dus je moet de recepten uit je hoofd leren en dan ook nog weten wanneer je welk recept moet toepassen.
Schemerlampje schreef op 07-03-2022 om 21:23:
[..]
Alleen heb je tijdens je proefwerk niet het recept ernaast liggen. Dus je moet de recepten uit je hoofd leren en dan ook nog weten wanneer je welk recept moet toepassen.
Yep maar je hoeft echt niet in je hoofd aan te voelen of de smaak van x wel past bij de smaak van y.
Lastig. Zelf heb ik (ook hb) ervaren dat er maar heel weinig mensen zijn die wiskunde voor mij duidelijk kunnen uitleggen. Na zelfstudie beheerste ik de stof, maar ik kwam vervolgens regelmatig compleet verward de wiskundeles uit. Ergens in 4 vwo heb ik besloten het volledig op zelfstudie te doen en 0,0 aandacht te besteden aan de klassikale uitleg. Mijn cijfers schoten omhoog. Zou zoiets ook bij jouw dochter kunnen spelen?
MMcGonagall schreef op 07-03-2022 om 20:36:
Wiskunde is ook gewoon stom. […] Geen 6 halen hield in dat je de opleiding niet haalde. Met hangen en wurgen heb ik die dus gehaald, maar je moet er erg veel tijd in steken en heel systematisch som na som maken en analyseren wat je fout doet. Dat ik met al die inspanningen alsnog maar een 6 haalde, zegt natuurlijk wel wat.
[…] Ik kan zelfs sommen foutloos maken, maar het blijft tijdrovend en stom en je moet vreselijk goed opletten dat je bij tussenstapjes geen fouten maakt. Misschien kun je ook wiskundegevoel hebben zoals ik taalgevoel heb, en dat je automatisch de juiste manier kiest, maar dat is voor degenen met een wiskunde-deuk dus niet te bevatten.
Die heb ik ook! 
Verder ook herkenbaar; met heel heel heel veel oefenen haalde ik een vijf of een zes. Ik had dan oefensommen die ik tig keer achter elkaar opnieuw maakte, net zolang tot ik consequent het goede antwoord eruit kreeg. Dat lukte dan op de toets lang niet altijd, omdat ik inzicht bleef missen, maar wel net vaak genoeg.
Ik ben ook zo'n wiskundeloze VWO-er met een hb en adhd kind dat net zoveel wiskundetalent heeft als ik. Maar ik heb opbeurende woorden voor je. Hij zit inmiddels in de 6e met wis-c. Ook ik heb me afgevraagd of wiskunde haalbaar was. Hier is de ervaring: de derde is het zwaarste jaar omdat je zoveel vakken hebt waar je nooit meer wat mee doet. In de vierde ben je die kwijt. In dat jaar is wiskunde c nog hetzelfde als wiskunde a. Het is lastig maar niet onmogelijk. Als je een 4,5 hebt met compensatie ben je er al. In de vijfde is het na twee hoofdstukken echt een apart vak. Wat een wereld van verschil! De opgaven zijn zo gemaakt dat je ook echt snapt wat je aan het doen bent en waarom. Dit is speciaal voor leerlingen die rechten, een taal of iets kunstzinnigs gaan studeren en wiskunde gewoon niet zien. Ik heb wel tig wanhopige gesprekken gehad met de wiskunde docent en hij zei altijd: maak je geen zorgen, zogauw het echt wiskunde c is, schiet hij omhoog met zijn cijfers. Ik geloofde het niet maar de beste man had gelukkig gelijk.
De klas is nu een aparte wis-c klas en bestaat uit 50% mijn zoon. Op vrijwel elke school zijn er maar weinig leerlingen die dit kiezen. Check dus wel op school of ze echt apart les hebben in de vijfde. Ze krijgen dus bijna privéles en dat is merkbaar. Zoon staat dik voldoende inmiddels.
Havo is qua niveau vergelijkbaar met 4 VWO. 4VWO wiskunde a/c is al makkelijker dan in de derde en 5 en 6 VWO wiskunde c helemaal. Je dochter hoeft maar een 4,5 te halen om te slagen. Geef de moed dus niet op en overleg met de wiskunde docent over wiskunde c. Het is echt ern wereld van verschil. Hier mag je trouwens wel van 4VWO naar 5havo met extra maatschappijleer. Degenen die dat deden vonden de stof zo makkelijk dat ze zich kapot vervelen. Het gat is best groot en je hebt alles eigenlijk al gehad.
Anderzijds, als ze de havo, hbo-p, uni route neemt komt ze er ook. Let echter wel op dat dit niet meer overal op elke uni kan. Bijvoorbeeld: rechten in Leiden op de uni kan alleen met Nederlands VWO certificaat of een afgeronde bachelor hbo. Niet met een propedeuse hbo rechten zonder VWO nederlands. Zo zijn er meer studies en uni's die die route dichtgetimmerd hebben.
LadyBaelish schreef op 08-03-2022 om 05:27:
.
.
Anderzijds, als ze de havo, hbo-p, uni route neemt komt ze er ook. Let echter wel op dat dit niet meer overal op elke uni kan. Bijvoorbeeld: rechten in Leiden op de uni kan alleen met Nederlands VWO certificaat of een afgeronde bachelor hbo. Niet met een propedeuse hbo rechten zonder VWO nederlands. Zo zijn er meer studies en uni's die die route dichtgetimmerd hebben.
Klopt. Goed kijken wat er mogelijk is. Op dit moment is utrecht en Nijmegen gelijk mogelijk. Het VU als je je propedeuse in een jaar hebt gehaald en Leiden i.c.m. Nederlands op VWO niveau (staatsexamen). Mijn dochter heeft het al uitgezocht voor de universiteiten waarin zij interesse heeft. Ze wil het liefste naar Leiden en ze gaat dan ook VWO Nederlands doen. En anders wordt het Utrecht. Voor andere studies dan rechten gelden weer andere voorwaarden of het is helemaal niet mogelijk.
Nog een aanvulling op Ladybaelish
Wiskunde was in 3 VWO op de school van mijn kinderen meer op wisk B gericht. Scholen willen in het profiel keuze jaar een duidelijk onderscheid, zodat elke leerling de juiste keuze maakt. Op hun school kregen de leerlingen die wisk a (en c) kozen aan het eind van het jaar een ander proefwerk en mochten een werkstuk maken om hun cijfer voor de overgang op te halen.
Kijk dus niet alleen naar de huidige cijfers maar overleg met de docent wat zij in de vierde kan verwachten.
Schemerlampje schreef op 07-03-2022 om 21:23:
[..]
Alleen heb je tijdens je proefwerk niet het recept ernaast liggen. Dus je moet de recepten uit je hoofd leren en dan ook nog weten wanneer je welk recept moet toepassen.
Dat geldt natuurlijk ook voor talen. Als je er geen 'gevoel' voor hebt, zal je het recept erin moeten stampen. Met talent voor een bepaald vak, red je het met dat 'gevoel' meestal aardig tot halverwege de middelbare school. Zo bedacht ik bij wiskunde -zonder te leren- tijdens toetsen pas hoe het antwoord moest smaken. Ging me goed af. Tot we bij de haute cuisine van de wiskunde aankwamen. Toen moest ik ineens recepten leren lezen èn leren toepassen.
De gemiddelde leerling moet al op de basisschool leren leren. Die stampt de tafeltjes erin en krijgt een zes. Leerlingen met gevoel voor cijfers, hoef je alleen te vertellen wat vermenigvuldigen is - waarna ze een 10 halen voor de tafeltjes en meteen ook begrijpen wat delen is.
Ik hoorde bij die laatsten. Kreeg een 10 voor simpelweg begrijpen terwijl ik achteraf gezien meer baat zou hebben gehad bij een 3 voor leren. Maar dan hadden ze me dus op die leeftijd al stof moeten aanbieden waar ik wèl iets voor moest doen. In mijn geval Duits of vioolles of zo. Iets waar ik vanaf het begin al een recept bij nodig had. Dan had ik niet alleen leren leren, maar had ik ook een realistischer beeld gehad van mijn sterke en zwakke punten. Ik vertrok op mijn 11e huppelend naar het vwo. Twee vingers in mijn neus. Een optimistische, zelfverzekerde puber. Lui en ietwat arrogant.
En toen bleek ik recepten te moeten kunnen lezen. Je bent zo sterk als je zwakste punt.
Mijn schoolcarrière: 1 vwo, 2 havo, 3 mavo, eindexamen mavo, 4 havo, 4 jaar ziek en daardoor amper naar school geweest, vervolgens in één klap door naar 6 vwo (volwassen onderwijs) en geslaagd met dikke voldoendes, op mijn 20ste een baan bij een nationale krant en naar de uni. Pas tijdens mijn studie getest. Op alle vlakken HB, met nog hogere bèta-scores.
Anyway, on topic: het is uiteraard verdrietig en niet fijn voor het zelfvertrouwen van een slimme puber als hij/zij vastloopt. Maar dat ligt volgens mij vooral aan het onderwijs en inschattingsfouten door school en ouders. Dus schouders eronder. Ze hebben door het systeem te weinig geleerd om te leren, er is te hoog ingezet. Maar uiteindelijk komen ze wel op hun plek. En achteraf zullen ze inzien dat ze hebben geleerd van elke ervaring, op elk niveau.
Hier een zoon met een zoon die hoogbegaafd is. Hij vond school verschrikkelijk' , en school vond hem verschrikkelijk. Hij heeft een EQ van 130, is er naar allerlei onderzoeken en begeleiding uitgekomen. Hij is nu 20, heeft een verpleegkundige opleiding. En gaat nu naar een prive opleiding om zijn propedeuse te halen.
Hij praat 8 verschillende talen met links, maar is chaotisch, en begrijpt echt helemaal niets van wiskunde. Dus het idee dar iedere hb er zonder problemen naar de Uni kan klopt niet.
LadyBaelish schreef op 08-03-2022 om 05:27:
Anderzijds, als ze de havo, hbo-p, uni route neemt komt ze er ook. Let echter wel op dat dit niet meer overal op elke uni kan. Bijvoorbeeld: rechten in Leiden op de uni kan alleen met Nederlands VWO certificaat of een afgeronde bachelor hbo. Niet met een propedeuse hbo rechten zonder VWO nederlands. Zo zijn er meer studies en uni's die die route dichtgetimmerd hebben.
Een andere optie zou kunnen zijn: naar de havo en een paar vakken (die relevant zijn voor de studie) op VWO niveau doen. Steeds meer scholen bieden die mogelijkheid. Dan is de p-route sowieso mogelijk.
Dat kan inderdaad heel lastig zijn. Ik had altijd wel voldoendes op wiskunde maar ik heb het nooit echt begrepen. Ik leerde trucjes uit mijn hoofd en kon die toepassen zolang de sommen in de proefwerken maar op de oefensommen leken. Echter dat was gewoon reproductie. Ik snapte niet echt wat ik deed. Gelukkig kon ik die trucjes leren en daardoor is het allemaal wel net gelukt op school.
Later een vak statistiek op dezelfde manier doorgekomen maar ik merk dat ik echt weinig nzicht heb in waarom je tot dat bepaalde antwoord komt. Verder gewoon zonder enig probleem WO afgemaakt en gepromoveerd maar natuurlijk niet in een beta richting. Dat was niet gelukt.
Ik zag laatst het programma van wiskunde c en ik vond dat wel iets waar ik wat mee zou kunnen, veel meer gericht op logisch redeneren en dergelijke. Echt anders dan wiskunde a/b. Dat zou ik waarschijnlijk interessanter hebben gevonden en ik was er vast beter in geweest. Dus ik zou daar op school nog eens het gesprek over aangaan want als ze eenmaal tot de vierde kan komen en de andere b vakken kan laten vallen dan wordt het vast makkelijker.
Een kind van een vriendin van mij. Kind is hb, maar kan echt nul met rekenen en wiskunde. Basisschool adviseerde ook HAVO obv het rekenen. De school wilde kind wel op VWO aannemen en na een aantal jaar VWO is kind toch overgestapt naar de HAVO en daar examen gedaan zonder wiskunde.
Ik heb veel aan alle reacties en aan het lezen van ieders persoonlijke geschiedenis met wiskunde En ook aan de verhalen over hb kinderen en waar die tegenaan lopen. Soms zitten we echt met de handen in het haar. Dan is het gewoon heel fijn om te lezen dat je niet de enige bent met een kind dat zo worstelt en enorme struikelblokken tegenkomt bij het doorlopen van een schoolcarriere. En dat soms de enige oplossing is: doorzetten. Of, uiteindelijk accepteren dat het er niet in zit.
Dat het bij wiskunde niet de bedoeling is dat je zelf gaat nadenken, maar een 'recept' moet volgen, is wel een eyeopener. Dat is bij haar precies het probleem: ze gaat uit van haar eigen gedachten (die meestal best steekhoudend zijn 
en laat zich niks vertellen. Dat is geeneens bewust verzet; het is gewoon hoe haar brein werkt. Ook bij andere vakken krijgt ze die feedback: je benadert vragen veel te filosofisch, je antwoorden zijn fantastisch, je weet heel erg veel, maar het zijn géén antwoorden op de vraag die gesteld wordt.
Dat sommige wo-opleidingen een route via hbo hebben afgesloten wist ik niet, dus dat is ook goed om te weten.
Overigens, onze oudste dochter zit in 5 havo dus ik kan een beetje vergelijken. Ik denk dat de jongste (die dus in 3vwo zit) daar tekort zou komen. Misschien niet eens qua ' peers', maar wel hoe de stof wordt aangeboden en besproken. In een aantal vakken zou ze nu bij wijze van spreken al vwo eindexamen kunnen doen - mits ze dat ook weer op haar eigen manier zou mogen doen 
Als ze op de havo terecht komt, denk ik dat daar helemaal geen prikkel meer vanuit gaat. Dat doet haar en haar behoeften ook geen recht. School toont zich tot nu toe zeer flexibel en behulpzaam, dat is erg fijn.
....ze wil zelf heel graag op het vwo blijven. @mamatessa ik had ook veel aan die 'fixen minste' - dat is het precies en dat levert dus ook echt moeilijkheden op, samen met de andere dingen die je noemt als executieve vaardigheden, stress, faalangst, perfectionisme...
