Narcisme.

Aanvulling

Wat ik wel mis in de omschrijvingen is dat een narcist ook (juist) erg onzeker kan zijn. En perfectionistisch. Doordat hij zichzelf zo hoog heeft zitten en zulke hoge eisen stelt aan zichzelf kan hij soms erg ongelukkig worden als hem iets niet lukt. Uiteraard laat hij dit niet merken aan de buitenwereld en probeert zulke negatieve gevoelens weer te onderdrukken door zichzelf wijs te maken dat hetgeen wat niet lukt weer te bagatelliseren. Een narcist is veel meer en complexer dan iemand die zichzelf geweldig vindt. Sommigen kunnen van binnen diep ongelukkig zijn.

En ja

Angst inderdaad. Heel veel verborgen angst ook.

nou

dat de narcist die ik heb gekend op een gegeven moment de boel niet meer bij elkaar wist te houden was het gevolg van een heel heftig traumatische gebeurtenis. Ik snap dat je jezelf in 'jouw' narcist zou willen verplaatsen en empathie wil voelen maar zoiets gun je diegene nou ook weer niet gok ik

Maar

ik hoop voor je dat je diegene toch beter leert kennen, maar dan zonder traumatische gebeurtenissen.

verschil

Ik mis een beetje het verschil tussen narcistische kenmerken (daar hebben we er allemaal wel een paar van) en de echte stoornis. Die laatste is een ernstige, erkende psychiatrische aandoening die het leven van de patient en diens omgeving aardig verziekt. De aandoening is lastig vast te stellen door de ggz en al helemaal bijna niet te behandelen; de patient vindt zichzelf immers OK.

Mijn ex (officieel gediagnosticeerd) heeft zich uiteindelijk alleen laten behandelen aan de gevolgen; depressies en angststoornis. Daar had hij immers wel last van. Zijn narcisme is niet uit te roeien. Dat van die mindfucks, praat me er niet van.. . Het is niet voor niks mijn ex en ik ben van hem af. Onze kinderen niet. Hebben een moeizame 'koetjes en kalfjes' relatie met hem. En ondertussen zit er in mijn achterhoofd de angst voor het erfelijke component.

Oef!

Zo herkenbaar... Vooral de behoefte zichzelf als uniek en geweldig neer te zetten, de dominantie en de woede-aanvallen. Iemand met deze kenmerken heeft iemand nodig die zelf een klein of geen zelfbeeld heeft en zich makkelijk laat inpakken door de charmes van de narcist. Iemand die (in tegenstelling tot de narcist) zichzelf snel verantwoordelijk vindt voor een situatie en zichzelf snel de schuld geeft ("het is vast mijn schuld dat hij opeens zo boos is, ik zal hem gekwetst of beledigd hebben. Hij weet zoveel en ik niet").

In ons geval verdween mijn ex spoorloos nadat hij door zijn houding en gedrag aan lager wal was geraakt. Hij heeft nooit meer contact gezocht met mij en de kinderen (op één na), want we wisten teveel. Gezichtsverlies. Dus laat je je kinderen vallen.

Eén kind heeft hij later nog benaderd, dit kind maakt vanwege zijn autisme een kinderlijke indruk en blijkbaar vermoedde ex dat dit kind hem nog niet door heeft. Maar na een jaar heeft hij ook dit kind zomaar laten vallen. Wat mijn kinderen betreft is hun vader nu dood en ze hebben geen enkele behoefte meer om contact met hem te hebben.

Nota bene: deze man is ooit nog in de media geweest met zijn versie van zijn verhaal. Over hoe je in deze tijd zomaar als hardwerkend mens in de problemen kunt raken. Een verhaal dat veel mensen raakte. Wij kenden echter het echte verhaal. Dat van de groeiende stapel gesloten enveloppen, de schaamte vanwege zijn werkloosheid, een man die zelfs zichzelf wist te mindfucken en niet in staat was de gewoonste verantwoordelijkheden te nemen (er was waarschijnlijk van veel meer sprake dan alleen narcistische trekken) en al helemaal niet om de simpelste (praktische) hulp kon vragen, terwijl dat nota bene werd aangeboden en ik destijds dergelijke hulp als vrijwilligster deed! Een man die, toen één van de kinderen wegens schoollokatie bij hem inwoonde, elke ochtend met zijn broodtrommeltje vertrok, op weg naar zijn werk, terwijl hij, weten we nu, toen al twee jaar werkloos was.

De schade die de kinderen hebben opgelopen vóór zijn verdwijning is fors. Zijn verdwijning is eigenlijk een opluchting voor ze. Mijn kinderen hebben me gezegd: "Mam, je weet nog niet alles en dat is maar goed ook." Niet bepaald geruststellend, want wat ik wel weet is niet best.
Het idee bijvoorbeeld om een luidruchtig eigen roem brallende, zich op de borst kloppende vader op een diploma-uitreiking te moeten verdragen, de plotselinge woede-aanvallen, zijn enorme oogkleppen voor de werkelijkheid (schulden, gedrag, sociale vaardigheden, woon- en persoonlijke hygiëne, pornoverslaving waar, zo weet ik nu, de kinderen bij waren) versus het zichzelf verkopen als Ideale Vader naar de buitenwereld waarbij ik natuurlijk zijn zielige ex was...

Hier was denk ik veel meer aan de hand dan narcistische trekken. Maar het speelt mee. We zijn lange tijd meegezogen door zijn gedrag. Mijn aandeel hierin is, dat mijn zelfbeeld verschrikkelijk laag was en ik me heb laten inpakken door zijn praatjes en leugens. De schuld op me nam: ik was immers het zwakke vrouwtje dat niks kon en niks mocht weten (ik heb me dommer gehouden dan ik was, want als hij merkte dat ik meer wist dan hij werd hij woedend). De leugens die ik zo klakkeloos geloofde "want hij wist het beter dan ik". Ik dacht altijd dat hij een goede (maar slechtbetaalde) baan had, liet me aanpraten dat zijn gedrag normaal was want iedereen deed zoals hij (ook al zag ik dat zelf niet, maar goed, mijn oordeel was niets waard in mijn ogen en dat bevestigde hij graag) en als hij zei "spring", moest ik meteen vragen "hoe hoog?".

Het bleek allemaal bordkarton. De goede baan, de geweldige band met zijn collega's (die, gek joh, nooit eens op visite wilden komen), zijn algemene kennis. Daarnaast loog hij al als hij floot en (dit ontdekte ik jaren na de scheiding) was hij fanatiek vreemdganger.

Zijn verdwijning is zuur, hij is geen dag uit mijn gedachten. Niet omdat ik hem terug wil (oh god néé!!!), maar om wat hij met name mijn kinderen heeft aangedaan met zijn bizarre gedrag. Hoe ze zelf bang zijn dat ze trekjes van hem hebben geërfd en net zo in de goot terecht zullen komen. Zelf wil ik geen relatie meer, ik vertrouw niemand meer zo dicht bij me. Termen als "nooit meer" en "niemand" moet je niet zo makkelijk gebruiken, maar een liefdesrelatie associeer ik nog altijd met een mijnenveld waarin je op een ongezonde manier moet zien te overleven. Hoewel mijn ouders een liefdevol huwelijk hebben, kan ik mezelf niet zien in een liefdevolle relatie. Mijn zelfbeeld is een stuk sterker geworden en ik zal niet meer zo snel meer aan mijn gevoel twijfelen, maar het vertrouwen om iemand opnieuw zo dichtbij te laten komen heb ik niet.

Qua muziek denk ik vaak aan "I'm still standing" (Elton John) en "Ik leef niet meer voor jou" van Marco Borsato. Maar deze man heeft zo'n diepe stempel op ons leven gedrukt, dat raak je niet zomaar kwijt.

En ik ben vooral kwaad op mijzelf dat ik vanuit mijn eigen minderwaardigheidsgevoel het zo lang heb laten aanslepen en mijn kinderen hier in mee heb getrokken. Een narcist gedijt het best bij iemand die hem de ruimte heeft om te kunnen gedijen. Een normale vrouw had in de beginfase van de relatie al gezegd "zoek jij het maar lekker uit."

Ik heb deels weten te redden wat er nog te redden valt en mijn verantwoordelijkheden genomen naar de kinderen toe door uiteindelijk toch te scheiden, maar ook na de scheiding kon ik ze niet tegen hem beschermen en dat ik vanuit dat achterlijke minderwaardigheidscomplex ooit met die man getrouwd ben en kinderen kreeg (tegen het piepkleine stemmetje in mijn binnenste in) is iets wat ik mezelf nog steeds heel erg kwalijk neem. Had ik maar...

Maria

Maria, ik reageer op jou, omdat ik het fijn vind om te lezen dat je je afvraagt wat jij als moeder kunt doen. Mijn vader was een kwaadaardig narcist; buitengewoon intelligent en welbespraakt; een meestermanipulator, maar ook niet te beroerd om geweld te gebruiken als hij zijn gezin niet met woorden eronder kreeg. Mijn moeder had (door allerlei omstandigheden in haar eigen jeugd) geen verweer en verschool zich (bijna letterlijk) achter haar kinderen. Uiteindelijk ben ik de motor geweest achter hun scheiding; mijn karakter lijkt op mijn vader; in die zin, dat ik behoorlijk fel en rechtlijnig ben en van me af beet. Niettemin heeft het mij zo'n 40 jaar gekost en heel veel therapie om te doorzien wat er gebeurde en ik mijn angst voor hem kwijtraakte. Ondertussen zaten zijn oordelen uiteraard al zo diep in mijn onderbewuste, dat ik daar nooit meer van af kom.
Nu is hij dood en is het soms bijna niet meer voor te stellen dat ik zo bang was voor zo'n feitelijk klein mannetje; hij was voor mijn gevoel almachtig en allesomvattend. Het feit dat mijn moeder hem ook zo benaderde en faciliteerde zorgde er voor dat dat beeld kon blijven bestaan. Hoewel ik begrijp dat zij onmachtig was, door angst en eigen geschiedenis, was het fijn geweest als zij iets van verantwoordelijkheid had genomen en voor zichzelf of voor haar kinderen was opgekomen. En de manier om dat te doen, is volgens mij, door op een of andere manier je kinderen te laten zien dat vader een mens is en dus niet meer macht heeft dan ieder ander, hoe hard hij ook blaft of hoe subtiel hij ook manipuleert. Dat de angst die je voelt, in feite angst is voor een waanbeeld, een fata morgana. Want door het bevestigen dat mijn vader zo'n monster was, bevestigde ze mijn angst. En ik snap dat dat nagenoeg onmogelijk is, als je zelf zo bang bent. Maar als volwassene en als ouder is dat volgens mij wel je verantwoordelijkheid.
Tegelijkertijd is het volgens mij zinvol om op een of andere manier duidelijk te maken dat vader niet zo doet, omdat hij een slecht mens is, maar omdat er dingen mis zijn in het fundament van zijn bestaan; gevoel van eigenwaarde, slecht gehecht, wat dan ook wat er in zijn geschiedenis is gebeurd. Want ook voor mijn vader geldt, dat ik heel goed begrijp waar zijn boosheid, agressie en drang naar erkenning en aandacht uit voortkwamen. Dus dat zijn reacties naar zijn kinderen meer zeggen over hem, dan over de kinderen.
Nou ja; ik vind het moeilijk om in het kort iets te schrijven, maar je vraag trieerde mij, juist omdat ik die vraag bij mijn moeder zo gemist heb en ik me vaak heb afgevraagd wat zij nou anders had kunnen doen.

Sneeuwklokje

Dank je! Dan ben ik op mijn eigen, wat aftastende manier toch goed bezig. Ik wil vader niet zwartmaken, maar ik zeg ook dat zijn gedrag niet normaal is. Dat het zo abnormaal is, dat ik het niet meer kon verdragen, en dat ik dus begrijp dat het ook voor hen heel moeilijk is. Dat ze mij (of iemand anders naar keuze) altijd mogen bellen of om raad mogen vragen.
Het wordt tijd dat ik daarin een stapje verder ga, denk ik, en zeg dat er werkelijk iets heel erg fout zit in zijn hoofd. Dat dat borstkloppen, afzeiken e.d. echt ziekelijk is. Ik vind het alleen heel moeilijk, als vader hoort dat ik dat soort dingen zeg, dan breekt de hel los.

maria

Je schrijft dat jij geen laag zelfbeeld hebt en ik denk dat dat dus jouw redding is en dat je het daarom aan kunt gaan. Dat is fijn!
Je zit mbt je kinderen denk ik, wel in een spagaat. Inderdaad wil je vader niet zwart maken; je moet niet richting ouderverstoting, wat mijn moeder deed. Maar tegelijkertijd moet je wel duidelijk maken dat het niet okay is wat hij doet. En kinderen blijven loyaal; ikzelf ook; heb nog heel veel gemantelzorgd voor hem. Jouw voorstel aan hen om een ander te kunnen bellen om raad of om te spuien, lijkt me dan ook heel goed. Je hebt soms een ander perspectief nodig, omdat je echt aan jezelf gaat twijfelen. Maar voor jou als moeder is dat misschien lastig te bieden, omdat je de 'tegenpartij' bent.

Maria en Sneeuwklokje

Je zegt het mooi, Sneeuwklokje. Je was bang voor iemand die uiteindelijk maar een klein mannetje bleek te zijn.

Ik voel geen enkele behoefte hem zwart te maken, maar de feiten mogen wel benoemd worden. De spagaat die Maria noemt herken ik heel erg. De kinderen die destijds niet durfden te zeggen wat er speelde (want ze wilden niet dat ik boos werd maar waren ook bang dat ik het niet geloofde - wat steeds gebeurde was té absurd). Maar wel regelmatig wat lieten doorschemeren. Wat zeg je wel, wat zeg je niet om ze te steunen? De kinderen hadden autisme, soms zocht ik steun en advies bij een begeleider, maar dan was ik de overbezorgde moeder die moest oppassen dat ze haar ex niet zwart maakte. Pas toen het niet meer te ontkennen was kreeg ik hun steun.

Eén van mijn kinderen is achteraf even boos op me geweest omdat hij al die tijd niet wist dat ik net zo te lijden had onder zijn vader als hij. Hij had de herkenning graag gehad, dat zou hem tot steun zijn geweest, zei hij.
Ik heb gezegd dat ik, als moeder, het niet kan maken een kind lastig te vallen met mijn problemen die ik met zijn vader had. Zoiets doe je niet. Dat begreep hij gelukkig, maar hij zei dat het hem meer had gesteund als hij het eerder geweten had. Na het verdwijnen van vader hebben we er alsnog over kunnen praten, waarbij ik wel steeds duidelijk was: ik wil hem niet zwart maken, het blijft je vader, maar wat er is gebeurd en wat hij heeft gedaan had nooit mogen gebeuren.

Datzelfde kind is eerder meegegaan met vader, tegen mij. Hij verweet me "flutbaantjes" te hebben (ik werkte meer dan fulltime met stapelbanen, gecombineerd met de zorg voor de kinderen en het gebrek aan passende BSO destijds was het onmogelijk normaal werk te vinden), ik zou de hele dag op mijn nest liggen en veel alcohol drinken, vader was alles en ik was niks. Dat was een afschuwelijke tijd, je kunt je niet verdedigen. Maar gelukkig heeft de tijd bewezen dat het uiteindelijk anders lag dan vader hem altijd voorspiegelde.

Het is heel moeilijk om met een ander hierover te praten, wat Sneeuwklokje suggereert. Het wordt niet geloofd, men denkt "waar twee kijven hebben twee schuld" of laat zich liever overtuigen door de oppervlakkige charme-offensieven. Ook zijn er mensen die er liever niets van willen weten, zoals de buren die hem toch regelmatig hebben moeten horen brullen en de kinderen huilden ook vaak. Pas achteraf toen ik ze eens ontmoette, zinspeelden ze op "dat er best wel eens wat gebeurde" (zonder er verder op in te gaan). Ik neem het ze niet kwalijk. Je wil mijn ex niet tegen je krijgen met zijn grote smoel en zijn intimiderende houding (hij heeft zijn fysiek mee wat dat betreft, ik zelf weet inmiddels dat hij ondanks zijn imponerende uitstraling nog geen deuk in een pakkie boter kan slaan).
En er waren ook mensen die echt geloofden wat ex over mij zei. En dat hij de Grote Redder was voor de kinderen en ook voor mij. Ze moesten eens weten...

Ja, pas achteraf vind je een luisterend oor, als niemand meer kán zeggen "twee kijven, twee schuld" of "het zal wel meevallen". Maar ex is dan ook wel heel erg door de mand gevallen. Ik wens dit mjn ergste vijand nog niet toe, laat dat duidelijk zijn!

Door zijn verdwijnen is het hoofstuk "vader/ex" eigenlijk afgesloten, we hebben niks meer met hem te maken, zeker niet sinds de kinderen meerderjarig zijn. Maar het speelt nog regelmatig door ons hoofd. Waarom? Die leugens, het zomaar laten vallen van de kinderen, maar je krijgt er geen antwoord op. Als ik in zijn woonplaats moet zijn voel ik me ongemakkelijk. Soms meen ik hem te zien en dan word ik misselijk, letterlijk fysiek misselijk van stress en ook walging.

Ik denk dat het moet slijten. Ook het zelfverwijt dat ik zo lang aan hem ben blijven hangen, klein en onzeker als ik was. Want nuchter gezien hebben we niks meer met hem te maken. Maar zo groot is de impact op een gezin met iemand met zulke trekjes.

sally

Ik begrijp de boosheid van een van je kinderen, dat je er niet met hem over sprak, want inderdaad steun en herkenning zijn cruciaal om niet gek te worden. Tegelijkertijd geloof ik dat je het enige juiste hebt gedaan, door op dat moment niet een 'alliantie' aan te gaan met je kinderen tegen vader. Dat is nooit een goede oplossing. Maar ja; ik realiseer me maar al te goed, dat je het als moeder nooit echt goed kan doen; wel praten of niet praten met je kind, vader afvallen of steunen, conflict aangaan of uit de weg gaan, etc; het is gewoon haast niet te doen. Maar het belangrijkste lijkt me dat je iig altijd 'aanspreekbaar' bent op de keuzes die je hebt gemaakt en bereid bent om te luisteren naar hoe de kinderen een en ander hebben ervaren.
Over het praten met iemand anders; ik geloof zeker dat het moeilijk is, dat veel mensen hun handen hier niet aan willen branden. Nadat mijn vader overleed, heb ik van verschillende mensen te horen gekregen dat ze zich altijd zo'n zorgen om ons maakten, maar dat ze ook niet tegen mijn vader op konden en het dus maar zo lieten. En ogenschijnlijk was er natuurlijk niet zoveel aan de hand; geen van de kinderen ontspoorde, we deden het allemaal goed op school; keurig net gezinnetje zo op het oog. En inderdaad een - naar de buitenwereld charmante man - maar wel een waar dus veel meer mensen bang van waren. Dat is behoorlijk wrang om te horen. Maar goed; misschien is er een vertrouwenspersoon te vinden, die kan en wil luisteren. Inmiddels is narcisme een behoorlijk bekend fenomeen; dat was in de jaren 80 niet het geval.
Hoe dan ook, Sally, ik wens jou en je kinderen veel sterkte met deze situatie; het is echt zwaar klote en inderdaad met een niet te onderschatten impact. En uiteraard Maria en BeetjeAnders ook.

tranen biggelen over mijn wangen Sally

Sally, wat doet me je verhaal veel. Ik heb onder deze en andere nicks al meerdere malen geschreven over de situatie waarin ik me bevond en soms nog bevind. En jij schrijft precies wat er bij mij ook gebeurt is. Vooral dat je zegt dat niemand je gelooft en dat je je ex toch niet zwart mag maken, daar zit ik midden in. Mijn kinderen verwijten mij ook vanalles, ze zijn vader gaan geloven. Terwijl het verhaal juist andersom is, maar dat zien ze niet. Daarom is het voor mij ook zo belangrijk dat het verhaal juridisch bewezen en onderbouwd wordt. Niet alleen mijn ex deed en doet zo, zijn moeder ook richting mij. Was jij het die telkens bij mij erop hamerde dat ik mijn eigen aandeel moest zien in het geheel? Mijn aandeel was net als dat van jou; je voelt je minderwaardig, en daardoor geloof je alles wat hij zegt en doet. Telkens als ik liet zien, slim te zijn, of kennis te hebben of een situatie te doorgronden werd ik keihard teruggeslagen. De impact die zoiets heeft op jezelf en je kinderen is zo enorm. Dat gaat 100x verder dan 'we gaan apart verder, maar blijven ouders van onze kinderen'.
Dat vader aan de buitenwereld laat zien dat hij de enige goede is in deze situatie omdat de kinderen bij hem wonen, bevestigd het verhaal naar de buitenwereld. Maar ik sla terug. De bewijzen staan bikkelhard zwart op wit en ze voelen zich al in het nauw gedreven. Ik heb hulp, maar mijn kringetje is wel heel klein geworden. Heeeel klein....
Misschien hebben jullie hier geen interesse in mijn verhaal, maar ooit kom ik hier vertellen dat het recht aan mijn kant staat. Dat ik eindelijk gelijk heb gekregen.........Voor jou is dat moment al gekomen, en ook al verwacht je dat het daarna opgelost is, de schade is en blijft. Dat besef ik heel goed. Dat ook al krijg ik gelijk, daarna komt het toch op mezelf neer. Hoe de kinderen hieruit komen durf ik nog niet te zeggen.

Algemene tips

Als het aan de narcist ligt, kom je je te voelen als een zandkorrel in de woestijn: nietig en onbeduidend. Het is een kwestie van emotionele hygiëne om jezelf en je kinderen weerbaar te maken tegen deze dreiging.

Enkele algemene praktische tips om de impact zo klein mogelijk te houden:

1. Maak jezelf en je kinderen bewust van de zwakke punten waarvan de narcist misbruik kan maken; zoals overgevoeligheid voor kritiek, al te grote neiging tot geven, te veel empathie , te laag gevoel van eigenwaarde, gebrek aan assertiviteit, etc.

2. Zorg ervoor dat iedereen zichzelf op basis van de kennis van hun zwakke punten beter kan beschermen; bijvoorbeeld via cursussen, (vecht)sport, yoga en/of therapie.

3. Laat iedereen ervan doordrongen raken dat narcisten hun gevoelens projecteren op hun medemens; wat zij tegen anderen inbrengen, spreekt vooral boekdelen over hun zelf.

4. Zorg ervoor dat iedereen zijn/haar verwachtingen t.a.v. de narcist zo laag mogelijk houdt; met name op het punt van wederkerigheid.

5. Geef niet te veel van jezelf prijs aan de narcist en leer je kinderen hetzelfde te doen; zodoende voorkom je ziekelijk jaloerse reacties.

6. Laat het idee los de narcist positief te kunnen beïnvloeden, alsook de behoefte aan wraak; beide zijn zinloze exercities.

7. Stel jezelf en je kinderen erop in om vooral selectief met mensen om te gaan; bijvoorbeeld ook door alleen met goedwillende mensen gesprekken/discussies aan te gaan.

8. Zorg voor een tegenwicht tegen manipulatie door de narcist via op het opdoen van gedegen kennis en inzichten inzake maatschappelijk verhoudingen; zoals de narcist zaken voorstelt, dient slechts zijn/haar machtspositie.

9. Hou (iedereen) voor ogen dat de narcist zich weliswaar bewust kan zijn van zijn/haar wangedrag, maar meestal niet weet waarom hij/zij het aan de dag legt; bezie het als een soort van verslaving.

10. Ga zo nuchter mogelijk om met de persoon in kwestie en laat je zo min mogelijk meeslepen in dramatische toestanden; staak indien mogelijk en gewenst alle omgang.

11. Zorg in alle (overige) opzichten goed voor jezelf en je kinderen; zoek stabiliteit, afleiding en bronnen van levensgeluk.

Rode krullenbol

Verhuiswagen

Ook jouw verhaal mag er zijn. In jouw geval speelt er zoveel meer mee: je hebt ooit verteld dat er ook fysiek geweld was (en niet zo'n beetje). Daar heb ik vrijwel geen last mee gehad.
In mijn geval is hij door eigen toedoen vreselijk door de mand gevallen, in veel gevallen is de persoon slimmer en kun je er amper doorheen prikken.

Ik hoop echt dat in jullie geval het recht zal spreken!

BeetjeAnders

Ik noem het een wisselwerking. De één kan alleen gedaan krijgen wat die wil als de ander daaraan mee kan werken. Ook als die gedwongen wordt door angst, geïntimideerd worden, niet opgewassen zijn tegen de één, een laag zelfbeeld etcetera. Zoals ik al schreef, ik zie ook mijn eigen aandeel die de situatie te lang in stand heeft gehouden. Hoe het uiteindelijk eindigde door zijn eigen toedoen is voor iedereen een drama geweest. Ik hoop dat ik mijn lesje geleerd heeft. Ik betwijfel of hij dat heeft. Ik wens hem nooit meer tegen te komen, maar vind het wel heel erg voor hem dat hij zijn kinderen kwijt is door eigen toedoen.

Ook al is het klaar en uit, het houdt me nog elke dag tegen. Allerlei scenario's door mijn hoofd: wat als hij ooit weer op de stoep staat (als hij daar überhaupt het lef voor heeft) met een paaiend praatje? Achter de kinderen aan gaat? (hij weet maar van één het adres). Moeilijk gaat doen (iets met vossen die wel hun haren maar niet hun streken verleren)? Hoe sterk ben ik dan? Ik heb niks aan doemscenario's die waarschijnlijk niet uit zullen komen, maar het zegt wel iets over hoe hij onder mijn huid zit, nog steeds.

Je komt er nooit helemaal van af

Hele herkenbare verhalen allemaal.. en inderdaad, je komt nooit van 'm af. Ook al ben je volwassen cq gescheiden. Overigens psychiatrie een complex geheel; mijn ex had ook niet alleen narcistische componenten en zijn ziektebeeld. Het is een heel intelligente man, ooit (met veel moeite) een universitaire studie afgerond, maar de belofte is nooit vervuld. 12 banen, 13 ongelukken. Uiteindelijk kwam ie volledig thuis te zitten en heeft nooit meer gewerkt. Dat deed ik.. en toch werd ik klein gehouden. Hij was altijd met Belangrijke Dingen bezig, tussen de steeds heviger wordende depressies door. Als die weer verdwenen was het 'over', er kwam telkens een mooi bloemrijk verhaal om de depressie te verklaren. Dat er met hem iets mis was, heeft ie nooit erkend. Zelfs niet toen het echt mis ging. Net als bij Sally. Zo mis, dat ik wel een eind aan ons huwelijk moest maken.

Uiteraard eistte hij ook co-ouderschap. Want dat gezichtsverlies, dat kon natuurlijk niet! Kinderen waren toen ook (beginnende) tieners. Met angst in mijn hart heb ik toegestemd. Wilde hem niet verder afbreken. Had nog medelijden. Dat co-ouderschap heeft niet lang geduurd. Hij kon de zorg helemaal niet aan. Verzon steeds mooiere verhalen met excuses. En viel weer uit, met een opname bij de ggz. Toen heb ik via Stichting Labyrinth in Perspectief (google!) een advocaat ingeschakeld. En in de uiteindelijke scheiding heeft hij een weekend-om-de-week regeling gekregen. Waarbij mijn deur nog altijd open bleef staan. Daar kom je niet onderuit Maria, jij bent de enige betrouwbare ouder die je kinderen hebben en je zult het in feite als alleenstaande ouder moeten redden. Zo heb ik mezelf ook altijd gezien. Als een soort weduwe. Wat ik bijna was geweest.

Hij verdween uit ons leven door een van zijn eigen streken. Weer Fantastische Plannen, in een plaats ver bij ons vandaan. Nodeloos te zeggen dat de plannen zijn mislukt. Maar hij woont daar nog wel, met ern nieuwe vriendin. Gelukkig; een nieuwe codependant. Dan heeft ie daar de kinderen (inmiddels -bijna- volwassen) niet voor nodig.
Ik ben opgekrabbeld en ben in de liefde blijven geloven. Ik heb ook een niewe partner gevonden. Die heel wat moest overwinnen.. maar dat heeft gedaan. Bij zowel mij als de kinderen. We vormen inmiddels een solide basis voor ze, als stiefgezin.